اثرسنجی غذاهای بومی در توسعهٔ گردشگری خوراک در رستوران‌های سنتی شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اکوتوریسم، گروه جغرافیا و گردشگری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیا و گردشگری، دانشکدهٔ منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

3 دانشیار گروه جغرافیا و گردشگری، دانشکدهٔ منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

10.22034/jtd.2023.376552.2709

چکیده

امروزه غذا و خوراک در صنعت گردشگری جایگاه ویژه‌ای دارد و یکی از انگیزه‌های اصلی سفر است. لذا، اغلب رستوران‌ها، هتل‌ها و اقامتگاه‌ها به ترویج فرهنگ غذایی خود می‌پردازند. علاوه ‌بر این، ایران نیز با تعدد انواع غذا، نوشیدنی و نان جزء یکی از مکاتب اصلی خوراک محسوب می‌شود. بنابراین، ضرورت پرداختن به گردشگری خوراک، اهمیت بسیاری در توسعهٔ گردشگری دارد. هدف از این پژوهش اثرسنجی غذاهای بومی در توسعهٔ گردشگری خوراک در رستوران‌های سنتی شهر تهران است که از لحاظ هدف کاربردی و به‌لحاظ ماهیت توصیفی - تحلیلی است. بدین‌منظور، از ابزار پرسش‌نامهٔ محقق‌ساخته با چهار شاخص توزیع مکانی رستوران‌ها، فضای داخلی، غذای بومی و جذابیت انگیزشی گردشگری، که روایی آن از طریق صوری و پایایی آن با آلفا کرونباخ ۸۵۹/0 تأیید شد، بهره‌گیری شد. پرسش‌نامه با نمونه‌گیری تصادفی توسط ۳۵۰ گردشگر و ۲۵۰ مدیر رستوران سنتی در ۱۴۰۰ تکمیل شد. تحلیل داده‌ها نیز از طریق آزمون‌های تی تک‌نمونه‌ای، LSD و مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد که، در شاخص توزیع مکانی، عامل نزدیکی رستوران‌های سنتی به جاذبه‌های تاریخی با بار عاملی 56/0 و رعایت توزیع مکانی رستوران‌ها با بار عاملی ۳/۰ به‌ترتیب بیشترین و کمترین اثرگذاری را دارند. از نظر شاخص غذای بومی، متغیر جذابیت غذا با بار عاملی 67/0 بیشترین و استفاده از غذاهای بومی شهر تهران در رستوران‌ با بار عاملی ۱۸/۰ کمترین اثر را دارند. از نظر شاخص فضای داخلی، القای احساس آرامش با بار عاملی 57/0 بیشترین و شناخت گردشگران از غذاهای بومی با بار عاملی ۱۰/۰ کمترین تأثیر را دارد. از نظر شاخص جذابیت انگیزشی گردشگری، تنوع در تهیه و سرو غذاهای بومی با بار عاملی 67/0 بیشترین تأثیر و به اشتراک گذاشتن تجربهٔ سرو غذای محلی با دیگران با بار عاملی ۴۴/۰ اهمیت کمتری دارند. درنتیجه، می‌توان بیان کرد که وجود غذاهای بومی در رستوران‌های سنتی شهر تهران در رونق صنعت گردشگری خوراک بسیار مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating The Effectiveness Of Native Foods On The Development Of Gastronomy Tourism In Traditional Restaurants Of Tehran City

نویسندگان [English]

  • Leila Shahrokhi Yegane 1
  • Seyyed Hojjat Mousavi 2
  • Sedighe Kiani Salmi 3
1 MSc Graduate of Ecotourism, Department of Geography and Tourism, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, University of Kashan, Kashan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Geography and Tourism, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, University of Kashan, Kashan, Iran
3 Associate Professor, Department of Geography and Tourism, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, University of Kashan, Kashan, Iran.
چکیده [English]

Nowadays, food has found a special place in the tourism industry and most restaurants, hotels, and residences promote their food culture. Furthermore, Food is one of the main motivations for tourism, and Iran is considered one of the main schools of food with its variety of food, drink, and bread. Therefore, the need to deal with food tourism is very important in the development of tourism. Therefore, the aim of this study is to measure the effect of native foods on the development of food tourism in traditional restaurants in Tehran, which is practical and descriptive-analytical research. For this purpose, a researcher-made questionnaire with four indicators of restaurants' spatial distribution, interior space, native food, and tourist attraction was used. Questionnaires were completed by 350 domestic and foreign tourists and 250 managers of traditional restaurants in Tehran in the year 1400 and the sampling was done randomly. The questionnaire's validity and reliability were confirmed with Cronbach's alpha value of 0.859, respectively. The data analysis was done through one-sample t-test, LSD, and structural equation modeling. The results showed that in the index of spatial distribution, the factor of the proximity of traditional restaurants to historical attractions with a value or factor load of 0.56 and respect for the spatial distribution of traditional restaurants with a factor of 0.3 had the highest and lowest effects, respectively. In terms of the local food index, the attractiveness of food variable had the highest effect with a factor of 0.67, and the use of Tehran local foods in traditional restaurants has the lowest effect with a factor of 0.18. In terms of the indoor space, inducing a sense of relaxation with a factor of 0.57 had the highest effect, and tourists' knowledge of local foods had the lowest effect with a factor of 0.1. In terms of the tourist attraction, diversity in preparing and serving local foods with a factor of 0.67 has the greatest effect, and sharing the experience of serving local food with others had less importance with a factor of 0.44. As a result, it can be stated that the presence of native foods in traditional restaurants of Tehran can be very effective in the development of gastronomy tourism industry

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gastronomy Tourism
  • Native Food
  • Tourism Development
  • Traditional Restaurants
  • Tehran City

مراجع

پورسعید، محمدمهدی، کاظمی، مهدی و طاهری آزاد، فاطمه (1401). تحلیل محتوای نظریات گردشگران دربارۀ رستوران‌های ایرانی در وبگاه تریپ ادوایزر. فصلنامهٔ گردشگری و توسعه، 11(2)، 249-262. https://doi.org/10.22034/jtd.2021.277697.2298
جعفری مهرآبادی، مریم، اکبری، مجید، عطایی، فرزانه و رازقی، فرزانه (1396). مدل‌یابی ساختاری - تفسیری عوامل مؤثر بر توسعهٔ گردشگری غذا (مطالعهٔ موردی: شهر رشت). فصلنامهٔ مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 12(3)، 698-681. https://jshsp.rasht.iau.ir/article_535978.html?lang=fa
حسنی، سیدقاسم (1398). بررسی نگرش گردشگران نسبت به غذاهای محلی - بومی در مازندران. فصلنامهٔ برنامه‌ریزی و توسعهٔ گردشگری، 8(29)، 91-104. https://doi.org/10.22080/jtpd.2019.14551.2876
سامانی قطب‌آبادی، سحر، سامانی قطب‌آبادی، سارا، سلطانی‌نژاد، مهدیه و پناهی بازارگه، صالح (1393). بررسی پتانسیل توسعهٔ گردشگری غذا در ایران. همایش بین‌المللی مدیریت، 30 آبان، تهران، ایران. https://civilica.com/doc/343997
سرور، رحیم، اکبری، مجید و درویش، بهروز (1396). طراحی مدل توسعهٔ گردشگری غذا در ایران با رویکرد و مدل‌سازی ساختاری تفسیری. فصلنامهٔ جغرافیا، 15(53)، 73-90. https://mag.iga.ir/article_254314.html?lang=fa
طهماسبی، اصغر، فیروزیان اصل، یوسف و قاسمی وسمه‌جانی، ابوطالب (1400). تحلیل فضایی جاذبه‌های گردشگری غذا (موردمطالعه: استان مازندران). فصلنامهٔ گردشگری و توسعه، 10(3)، 117-129. https://doi.org/10.22034/jtd.2020.226588.2017
غفاری، محمد، شفیعی، میثم، حاتمی ورزنه، ابوالفضل، حیدرپور دعویسرانی، وحید و فرمانی، مهدی (1400). عوامل تعیین‌کنندهٔ موفقیت بازاریابی کششی در گردشگری غذا رهیافت فراترکیب. فصلنامهٔ گردشگری و توسعه، 10(3)، 227-201. https://doi.org/10.22034/jtd.2020.250202.2136
قنبری، ابوالفضل، فرزان‌کیا، شیرین و عبدی دایلاری، خاطره (1400). بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای غذای محلی در جذب گردشگران غذایی (موردمطالعه: شهر تبریز). فصلنامهٔ گردشگری و توسعه، 10(1)، 95-106. https://doi.org/10.22034/jtd.2020.209123.1886
لاریجانی، سحر و باقرسلیمی، سعید (1397). نقش ویژگی‌های شخصیتی مرتبط با غذای گردشگران در رضایت و وفاداری آنان. فصلنامهٔ گردشگری و توسعه، 7(4)، 134-152. https://doi.org/10.22034/jtd.2019.117895.1327
لطفی، حیدر و عابدینی، فاطمه (1394). بررسی گردشگری غذا در جذب گردشگر با تأکید بر گردشگری غذایی در ایران. کنفرانس بین المللی توسعه با محوریت کشاورزی، محیط زیست و گردشگری، 25 و 26 شهریور، تبریز، ایران. https://civilica.com/doc/468743
میر‌تقیان رودسری، سیدمحمد و غریبی، نجمه (1392). گردشگری غذا و توسعهٔ پایدار مقصدهای گردشگری (موردمطالعه: استان همدان). دومین همایش ملی گردشگری و طبیعت‌گردی ایران زمین، 16 تیر، همدان، ایران. https://civilica.com/doc/276670
نیک‌رفتار، طیبه، کریمی‌زاده، الهه و حسینی، الهه (1397). شناسایی عوامل تأثیرگذار بر گردشگران در مصرف غذاهای محلی (موردمطالعه: استان گیلان). فصلنامهٔ گردشگری و توسعه، 7(4)، 119-133. https://doi.org/10.22034/jtd.2019.120397.1351
Anderson, T., & Mossberg, L. (2017). Food and tourism synergies: perspectives on consumption, production and destination development. Scandinavian Journal of Hospitality & Tourism, 17(1), 1-8. https://doi.org/10.1080/15022250.2016.1275290
Baldacchino, G. (2015). Feeding the Rural Tourism Strategy? Food and Notions of Place and Identity. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 15(1-2), 223–238. https://www.um.edu.mt/library/oar/handle/123456789/19459
Björk, P., & Kauppinen-Räisänen, H. (2014). Culinary-Gastronomic Tourism – a Search for Local Food Experiences. Nutrition & Food Science, 4(44), 294-309. https://doi.org/10.1108/NFS-12-2013-0142
Chang, M., Kim, J. H., & Kim, D. (2018). The Effect of Food Tourism Behavior on Food Festival Visitor’s Revisit Intention, Sustainability Development in Mpondoland. The Journal of Culture, Agriculture, Food and Environment, 2(34), 101–123. https://doi.org/10.3390/su10103534
Faulkner, B. H. (2005). Developing strategic approaches to tourism destination marketing: The Australian experience. In Global Tourism (pp. 311-330). Routledge. eBook ISBN 9780080507446.
Ghaffari, M., Shafiee Roodposhti, M., Hatami, A., Heydarpour Davisaraie, V., & Farmani, M. (2021). Identifying Factors affecting the Success of Pull Marketing in Food Tourism: Meta Synthesis. Journal of Tourism and Development, 10(3), 201-227. https://doi.org/10.22034/jtd.2020.250202.2136 [In Persian]
Ghanbari, A., Farzankia, S., & Abdi Daylari, K. (2021). An Investigation of the factors influencing local food demand in attracting foodies (A Case Study: Tabriz City). Journal of Tourism and Development, 10(1), 95-106. https://doi.org/10.22034/jtd.2020.209123.1886 [In Persian]
Green, G., Michael P., & Dougherty, L. (2008). Localizing Linkages for Food and Tourism: Culinary Tourism as a Community Development Strategy. Journal of the Community Development Society, 39(3), 148–158. https://doi.org/10.1080/15575330809489674
Hall, C. M. (2007). Response to Yeoman et al: The fakery of ‘The authentic tourist’. Tourism Management, 28(4), 1139–1140. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2006.09.008
Hasani, G. (2019). Investigating the attitude of tourists towards local-native foods in Mazandaran. Journal of Tourism Planning and Development, 8(29), 91-104. https://doi.org/10.22080/jtpd.2019.14551.2876 [In Persian]
Jafari Mehr Abadi, M., Akbari, M., Ataei, F., & Razeghi, F. (2017). Interpretive Structural Modeling (ISM) of Factors Affecting Food Tourism Development (Case Study: Rasht City). Journal of Studies of Human Settlements Planning, 12(3), 681-698. https://jshsp.rasht.iau.ir/article_535978.html?lang=fa [In Persian]
Kim, S., & Iwashita, C. (2016). Cooking identity and food tourism: The case of Japanese Udon Noodles. Tourism Recreation Research, 41(1), 89-100. https://doi.org/10.1080/02508281.2016.1111976
Kim, S., Park, E., & Lamb, D. (2019). Extraordinary or ordinary? Food tourism motivations of Japanese domestic noodle tourists. Tourism Management Perspectives, 29, 176–186. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2019.01.001
Kiráľová, A., & Hamarneh, I. (2017). Local Gastronomy as a Prerequisite of Food Tourism Development in the Czech Republic. Marketing and Management of Innovations, 2, 15-25. https://doi.org/10.21272/mmi.2017.2-01
Larijani, S., & Baghersalimi, S. (2018). The Role of Personality Traites related to tourists food in their Satisfaction and Loyalty. Journal of Tourism and Development, 7(4), 134-152. https://doi.org/10.22034/jtd.2019.117895.1327 [In Persian]
Long, L. M. (2004). Culinary tourism: A folkloristic perspective on eating and otherness. In L. M. Long (Ed.), Culinary Tourism. Lexington. KY: University of Kentucky Press.
López-Guzmán, T., & Sánchez Canizares, S. M. (2012). La gastronomía como motavación para viajar. Un studio sobre el turismo culinario en Córdoba. Revista de Turismoy Patrimonio Cultural, 10(5), 575-584. https://doi.org/10.25145/j.pasos.2012.10.072
Lotfi, H., & Abedini, F. (2015). Investigating the food tourism in attracting tourists with an emphasis on food tourism in Iran. International Conference on Development with Focusing Agriculture, Environment and Tourism, September 16 and 17, Tabriz, Iran. https://civilica.com/doc/468743 [In Persian]
Mak, A. H. N., Lumbers, M., Eves, A., & Chang, R. C. Y. (2017). The effects of food-related personality traits on tourist food consumption motivations. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(1), 1–20. https://doi.org/10.1080/10941665.2016.1175488
Mason, R., & O’Mahony, B. (2007). On the Trail of Food and Wine: The Tourist Search for Meaningful Experience. Annals of Leisure Research, 10(3-4), 498-517. https://doi.org/10.1080/11745398.2007.9686778
Mir Taghian Roudsari, S. M., & Gharibi, N. (2013). Food tourism and sustainable development of tourist destinations (case study: Hamedan province). The Second National Conference on Tourism and Nature Tourism in Iran, July 7, Hamedan, Iran. https://civilica.com/doc/276670 [In Persian]
Muñoz, C. K., & Wood, N. T. (2009). A recipe for success: Understanding regional perceptions of authenticity in themed restaurants. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 3(3), 269-280. https://doi.org/10.1108/17506180910980564
Nikraftar, T., Karimizade, E., & Hosseini, E. (2018). Identification of factors influencing tourists in local food consumption: Case study of Guilan province. Journal of Tourism and Development, 7(4), 119-133. https://doi.org/10.22034/jtd.2019.120397.1351 [In Persian]
Okumus, B. (2020). Food tourism research: A perspective article. Tourism Review, 76(1), 38-42. https://doi.org/:10.1108/TR-11-2019-0450
Privitera, D., Nedelcu, A., & Niculai, V. (2018). Gastronomic and Food Tourism as an Economic Local Resource: Case studies from Romania and Italy. Geo Journal of Tourism and Geosites, 1(21), 143-157. http://gtg.webhost.uoradea.ro/PDF/GTG-1-2018/276_Nedelcu.pdf
Poursaeid, M. M., Kazemi, M., & Taheri Azad, F. (2022). The content analysis of tourists' comments about Iranian restaurants on the TripAdvisor website. Journal of Tourism and Development, 11(2), 249-262. https://doi.org/10.22034/jtd.2021.277697.2298 [In Persian]
Quan, S., & Wang, N. (2004). Towards a Structural Model of the Tourist Experience: An Illustration from Food Experiences in Tourism. Tourism Management, 25(3), 297-305. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(03)00130-4
Samani Qotbabadi, S., Samani Qotbabadi, S., Soltani Nejad, M., & Panahi Bazargah, S. (2014). Investigating the development potential of food tourism in Iran. International Conference on Management, November 21, Tehran, Iran. https://civilica.com/doc/343997 [In Persian]
Sarvar, R., kbari, M., & Darvish, B. (2017). Designing a food tourism development model in Iran with an interpretive structural modeling approach. Journal of Geography, 15(53), 73-90. https://mag.iga.ir/article_254314.html?lang=fa [In Persian]
Sparks, B. J., & Klag, S. (2008). Restaurants and the tourist market. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 15(1), 6-13. Doi:10.1108/09596110310458936
Star, M., Rolfe, J., & Brown, J. (2020). From farm to fork: Is food tourism a sustainable form of economic development? Economic Analysis and Policy, 66(C), 325-334. https://doi.org/10.1016/j.eap.2020.04.009
Surenkok, A., Baggio, R., & Corigliano M. A. (2010). Gastronomy and Tourism in Turkey: The Role of ICTs. Conference: Information and Communication Technologies in Tourism, Proceedings of the International Conference in Lugano, Switzerland, February 10–12, 567-578. https://doi.org/10.1007/978-3-211-99407-8_47
Tahmasebi, A., Firoziyan Asl, U., & Ghasemi Vasmejani, A. (2021). Spatial Analysis of Food Tourism Attractions Case Study of Mazandaran Province. Journal of Tourism and Development, 10(3), 117-129. https://doi.org/10.22034/jtd.2020.226588.2017 [In Persian]
UNWTO (2017). Global Report on Food Tourism. Madrid: UNWTO.
Yang, F. X., Wong, I. A., Tan, X. S., & Wu, D. C. W. (2020). The role of food festivals in branding culinary destinations. Tourism Management Perspectives, 34(4), 100671. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2020.100671
Zhang, T., Chen, J., & Hu, B. (2019). Authenticity, Quality, and Loyalty: Local Food and Sustainable Tourism Experience. Sustainability, 11(12), 3437. https://doi.org/10.3390/su11123437

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار