بررسی عوامل مؤثر بر توسعۀ گردشگری درمانی با استفاده از روش پویایی سیستم و ارزیابی نقش آن در رشد اقتصادی با شاخص منفعت به هزینه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد تمام گروه مهندسی صنایع، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران

3 استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران

4 دانشیار گروه مدیریت گردشگری، جهاد دانشگاهی، یزد، ایران

10.22034/jtd.2020.239904.2084

چکیده

گردشگری ‌درمانی یکی از گونه‌های روبه‌رشد گردشگری در جهان است که منافع فراوانی را برای مقاصد گردشگری به همراه می‌آورد. با توجه به ظرفیت مناسب ایران در زمینۀ پزشکی و وجود جاذبه‌های فرهنگی و طبیعی در کنار این توانمندی، می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب، این کشور را به یکی از مقاصد مهم گردشگری درمانی تبدیل کرد. این مقاله با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر توسعۀ گردشگری درمانی و بررسی تأثیر آن در رشد اقتصادی کشور به نگارش درآمده است. پژوهش از نظر ماهیت توسعه‌ای است و عوامل و متغیرهای مدل بر اساس مطالعات نظری و مصاحبه با خبرگان استخراج شده است. روش به‌کاررفته پویایی سیستم بوده و از نرم‌افزار ونسیم برای شبیه‌سازی در افق ده‌ساله استفاده شده و رفتار متغیرها در قالب سه سناریو بررسی شده است. بر اساس نتایج این پژوهش، توسعۀ گردشگری درمانی تأثیری مثبت در شاخص‌های رشد اقتصادی کشور دارد و با افزایش میزان تخصیص درآمد صنعت گردشگری به گردشگری ‌درمانی، مقدار شاخص منفعت به هزینه افزایش می‌یابد. همچنین، با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در گردشگری ‌درمانی، مقدار شاخص منفعت به هزینه در کوتاه‌مدت، به‌علت افزایش هزینه‌ها، کمی کاهش می‌یابد. ولی با توجه به افزایش شیب نمودار منفعت به هزینه پس از سرمایه‌گذاری، مقدار شاخص منفعت به هزینه در بلندمدت بیشتر خواهد شد. با افزایش ضریب اشتغال، مقدار شاخص منفعت به هزینه افزایش و با کاهش ضریب اشتغال، مقدار شاخص منفعت به هزینه کاهش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Factors Affecting the Development of Medical Tourism Using the System Dynamics Method and Evaluating Its Role in Economic Growth with the Benefit/Cost Index.

نویسندگان [English]

  • Yahia Zare Mehrjerdi 1
  • Soheila Sarv 2
  • Afarin Akhavan 3
  • Mehdi Basouli 4
1 Professor, Department of Industrial Engineering, Yazd University, Yazd, Iran
2 Master of Industrial Engineering, University of Science and Art, Yazd, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Industrial Engineering, University of Science and Art, Yazd, Iran
4 Assistant Professor, Department of Tourism Management, Jihad University, Yazd, Iran
چکیده [English]

Medical Tourism is one of the growing types of tourism in the world that can bring different benefits to tourism objectives. Taking in consideration the appropriate potential of Iran in the field of medicine and the existence of cultural and natural attractions along with this capability, it is possible to turn this country with suitable planning, into one of the important destinations of medical tourism. The aim of this article is identifying the relationship and the impact of factors influencing the development of medical tourism and investigating the impact of it on the economic growth of the country. The research is developmental in nature, and based on theoretical studies and interviews with experts the factors and variables of the model have been extracted.  System dynamics method is used, and the software Vensim is used to simulate the ten-year horizon, in three scenarios, to examine the behavior of the variables. According to the results of this research, the development of medical tourism has a positive effect on the economic growth indicators of the country, and with increasing the revenue allocation of tourism industry to medical tourism, the value of benefit- cost indicator increases. In addition, with private sector investment in the medical tourism sector, the value of benefit cost index in the short term decreases slightly due to increased costs. However, due to the increase in the slope of the benefit-to-cost chart after the investment, the value of the benefit- cost index will be higher in the long term than before the investment. Also, by increasing the employment rate, the value of the benefit to the cost indicator increases, and by reducing the employment rate, the value of the benefit indicator decreases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Medical tourism development
  • factors
  • System dynamics
  • economic growth
  • Benefit- Cost

مراجع

بختیاری، صادق و یزدانی، مرتضی (1389). بررسی آثار مستقیم و غیرمستقیم گردشگری بر اشتغال. علوم اقتصادی، 4(13)، 50 -60.
پوررضا، صفورا، صنوبر، ناصر و حاجی‌زاده، فرزان (1393). تجاری‌سازی گردشگری سلامت در ایران: مطالعۀ موردی بیمارستان‌های تبریز. دومین کنفرانس بین‌المللی تجاری‌سازی فناوری.
ثانوی گروسیان، وحید، میرابی، وحیدرضا، کردلویی، حمیدرضا و حسن‌پور، اسماعیل (1398). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر بازاریابی خدمات در حوزۀ توریسم سلامت شهر مشهد با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی. مطالعات مدیریت گردشگری، 14(45)، 249-269.
حسینی، اکبر و سعیدی، حمید (1394). بررسی توریسم ‌درمانی اسلامی با رویکرد ارز‌آوری در ایران. اولین کنفرانس بین‌المللی صنایع، مدیریت و حسابداری، تهران.
صالحی، راضیه، زارع ‌مهرجردی، یحیی، فخرزاد، محمدباقر و شفیعی علویجه، امیر (1393). ارائۀ یک مدل با رویکرد پویایی‌های سیستم در راستای تجزیه و تحلیل تأمین‌کنندگان ساخت در حوزۀ نفت و گاز با هدف ارزیابی و انتخاب، مطالعۀ موردی: شرکت ساخت تجهیزات سپاهان. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و هنر، دانشکدۀ فنی و مهندسی، یزد.
زارع ‌مهرجردی، یحیی و فارغ، فهیمه (1392). بررسی عوامل مؤثر در نقش‌آفرینی توریسم‌درمانی و پویایی‌شناسی آن با استفاده از رویکرد پویایی‌های سیستمی. علوم مدیریت ایران، 8(31)، 105-130.
سوشیل، شارما (1393). پویایی‌های سیستم: رویکردی کاربردی برای مسائل مدیریتی. ابراهیم تیموری، علیرضا نورعلی و نریمان ولی‌زاده (مترجمان). تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت.
شریفی‌چلنبر، کاملیا، رحیمی ‌کلور، حسین، حاضری، هاتف و باشکوه‌ اجیرلو، محمد (1396). بررسی موانع نیروی انسانی متخصص در توسعۀ گردشگری پزشکی، اولین کنفرانس بین‌المللی بهینه‌سازی سیستم‌ها و مدیریت کسب و کار، بابل.
صمدی، علی‌حسین، مصلح شیرازی، علی‌نقی و روحی، آناهیتا (1391). طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی‌شناسی سیستم برای افق ایران 1404. مدلسازی اقتصادی، 6(1)، 65-89.
عباسی، فهیمه، رمضانی، یوسف و هوشمند، محمود (1397). بررسی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر پذیرش اینترنت در توسعۀ گردشگری سلامت. گردشگری و توسعه، 7(4)، 100-118.
عزیزی، فاطمه و زاهدی، شمس‌السادات (1394). شناسایی و ارزیابی موانع توسعۀ گردشگری سلامت در استان یزد. مدیریت اطلاعات سلامت، 12(6)، 799-806.
قاسمی، مسلم، موحدی، علی و کدخدایی، سمانه (1398). تحلیلی بر مدل‌های نظری و ارائۀ الگوی مفهومی برای توسعۀ ظرفیتی گردشگری پزشکی در ایران. چهاردهمین کنگره انجمن جغرافیایی ایران، تهران.
لطفعلی‌پور، محمدرضا و اسلامی‌گیسکی، سکینه (1386). ارزیابی هزینه-فایده و تحلیل حساسیت مجتمع مس سرچشمه. بررسی‌های اقتصادی، 4(3)، 83-99.
محمد‌زاده، پرویز و فرهاد، عزیزی (1390). توریسم و توسعۀ اقتصاد شهری؛ تأثیر صنعت گردشگری بر درآمد و اشتغال افراد درشهرها. کنفرانس اقتصاد شهری ایران، 1، 1-17
نوری، علیرضا و احمدی، ناهید (1393). شناسایی پتانسیل‌ها و راهکارهای توسعۀ گردشگری درمانی در ایران (مطالعۀ موردی: مشهد)، اولین همایش بین‌المللی علمی راهبردی توسعۀ‌ گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالش‌ها و چشم‌اندازها، پژوهشکدۀ گردشگری جمهوری اسلامی ایران، 834-849.
نیک‌سرشت، فرامرز، کیانی، زهره و دلشاد خرم‌آبادی، مرضیه (1395). مروری بر نظریه‌های پایۀ گردشگری سلامت و پزشکی و شناخت تسهیل‌گران گردشگری پزشکی و ویژگی‌های آنان. دومین کنفرانس بین‌المللی گردشگری، جغرافیا و باستان‌شناسی.
Dogru, T., & Bulut, U. (2018). Is tourism an engine for economic recovery? Theory and empirical evidence. Tourism Management, 67, 425-434.
Ganguli, S., & Ebrahim, A. H. (2017). A qualitative analysis of Singapore's medical tourism competitiveness. Tourism Management Perspectives, 21, 74-84.
Ile, F. L., & Țigu, G. (2017, March). Medical tourism market trends-an exploratory research. In Proceedings of the International Conference on Business Excellence (Vol. 11, No. 1, pp. 1111-1121).
Nilashi, M., Samad, S., Manaf, A. A., Ahmadi, H., Rashid, T. A., Munshi, A., ... & Ahmed, O. H. (2019). Factors influencing medical tourism adoption in Malaysia: A DEMATEL-Fuzzy TOPSIS approach. Computers & Industrial Engineering, 137, 106005
Sarantopoulos, I., & Demetris, L. (2015). The contribution of medical tourism to the economic and regional development in Greece. International journal of management and applied research, 2(2), 73-84.
Zhang, J., Ji, M., & Zhang, Y. (2015). Tourism sustainability in Tibet–Forward planning using a systems approach. Ecological Indicators, 56, 218-228

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار