چارچوب توسعۀ گردشگری شهری با رویکرد برندسازی شهر سنندج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری، گروه شهرسازی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

2 استادیار گروه شهرسازی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

3 دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سسندج، ایران.

4 پژوهشگر مقطع دکتری شهرسازی و مدرس، گروه شهرسازی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.

10.22034/jtd.2022.314543.2506

چکیده

نتیجۀ موفقیت یا شکست توسعۀ گردشگری مقاصد در جهان به تصویر ذهنی گردشگران دربارۀ آن‌ها و چگونگی مدیریت کلان این نگرش به‌دست دولت و تصمیم‏گیرندگان حوزۀ گردشگری بستگی دارد. این وضعیت، از استنباط گردشگران از معنای مکان و ادراک آنان تأثیر می‌گیرد و از ابتدای مرحلۀ انتخاب مقاصد سفر ملاحظه می‌شود. یکی از راه‏های برون‏رفت از وضعیت کنونی، بهره‏گیری از رویکردهای نوین همچون برندسازی در این صنعت است. از برندسازی عناصر عینی و ذهنی از اواخر دهۀ ۱۹۹۰، به‌منزلۀ یکی از زیرشاخه‏های گردشگری، با هدف تقویت زیرساخت و مقاصد شهری و روستایی استقبال شده است. هدف اصلی در پژوهش حاضر، شناسایی شاخص‏های توسعۀ گردشگری و ارائۀ چارچوب توسعۀ شهر سنندج مبتنی‌بر رویکرد برندسازی است. برای گردآوری داده‏های لازم از روش پیمایشی ـ میدانی و بررسی اسنادی استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش گردشگران بازدیدکننده از جاذبه‏های گردشگری شهر سنندج و نمونۀ آماری تعداد 380 نفر انتخاب شده‌اند. به‌منظور ارزیابی نتایج کمّی حاصل از پرسش‌نامه از روش‏های تحلیل تصمیم‏گیری چندمعیاره (FTOPSIS) و برای ارزیابی کیفی از روش تحلیل محتوا و نرم‌افزار مکس‏کیودا بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش منطبق‌بر تصویر ذهنی نمونه نشان می‏دهد که انتخاب آثار ثبت‌شدۀ ملی و بین‏مللی، درحکم تنها مقاصد گردشگری سنندج، نمی‏تواند معیار درستی باشد، بلکه هر عنصر محیطی، اجتماعی، کالبدی، که در اذهان اکثیریت جامعه مقبول است، این امکان را دارد که به‌منزلۀ برند بالقوه مدنظر قرار گیرد. در همین راستا، ضمن ارائۀ چارچوب توسعۀ گردشگری شهر سنندج پیشنهادهایی ارائه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Urban tourism development framework with Sanandaj branding approach

نویسندگان [English]

  • Maral Hessami Naghshbandi 1
  • Farzin Charehjoo 2
  • Atefeh Ahmadi Dehrashid 3
  • Kasra Ketabollahi 4
1 Master of Urban planning, Department of Urban Planning and Design, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran
2 Assistant Professor of Urban Planning and Design, Department of Urban Planning and Design, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran,
3 PhD in Geography and Rural Planning, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sasandaj, Iran.
4 Ph.D. Student in Urban Planning and Lecturer of Department of Urban Planning and Design, Sanandaj Branch, Islamic Azad University, Sanandaj, Iran.
چکیده [English]

The result of the success or failure of the tourism development of destinations in the world depends on the mental image of tourists about them and the macro management of this attitude in the hands of the government and decision makers in the field of tourism. This situation is taken from the tourists' inference of the meaning of the place and their perception, and they start from the beginning of the stage of choosing travel destinations. One of the ways to overcome the current situation is to use new brand decisions in this industry. Since the late 1990s, the branding of objective and subjective elements has been welcomed as one of the sub-branches of tourism, with the aim of strengthening the infrastructure and urban and rural destinations. The main goal of the current research is to identify tourism development indicators and present the framework of Sanandaj city development based on branding approach. To collect the necessary data, survey-field method and document review have been used. The statistical community of the research of tourists visiting the tourist attractions of Sanandaj city and a statistical sample of 380 people have been selected. In order to evaluate the quantitative results of the questionnaire, multi-criteria decision analysis methods (FTOPSIS) were used, and for qualitative evaluation, the content analysis method and MAXQDA software were used. The results of the research according to the mental image of the sample show that the selection of national and international registered works, in the case of Sanandaj tourism destinations alone, cannot be a correct criterion, but any environmental, social, physical element that is acceptable in the minds of the majority of the society. It has the possibility to be considered as a potential brand. In this regard, while presenting the tourism development framework of Sanandaj city, suggestions are presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourism
  • branding
  • development framework
  • Sanandaj

مراجع

آچاک، آرمین، حمیدی، ناصر، بابایی و همتی، روشن (1393). توسعۀ اقتصاد گردشگری مبتنی‌بر الگوی آمیختۀ بازاریابی (مطالعۀ موردی: قزوین). فصل‌نامۀ اقتصاد و مدیریت شهری، ۲(۶)، ۵۳-۳۷، 20.1001.1.23452870.1393.2.6.3.6 doi:
اصولی، مهدی، اسعدی، میرمحمد، برومندزاد، یاسمین، اویسی، لیلا و اویسی، محمدامیر (1400). نگاشت معنایی تصویر ذهنی گردشگران شهری، نشریۀ گردشگری و توسعه، 10(4): 19-29، 10.22034/jtd.2020.236020.2060 doi:
ابراهیم‌زاده، عیسی، دارایی، مرضیه و دارایی، ابولفضل (1394). تحلیلی بر وضعیت امکانات و تسهیلات گردشگری شهر سمنان از منظر گردشگران با استفاده از آزمون پیرسون، نشریة پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، ۶(۲)، 43-66.
ایمانی خوشخو، محمد حسین و ایوبی یزدی، حمید (1391). رویکرد فراگیر در برندسازی کشور به عنوان مقصد گردشگری: از مفهوم‌سازی تا عمل. مجموعه مقالات برگزیدة سومین سمینار و جشنوارة برند در گردشگری.
تقوایی، مسعود، و صفرآبادی، اعظم (۱۳۹۰). مدیریت گردشگری شهری با تأکید بر برنامه‌ریزی فضاهای شهری جاذب گردشگر (مطالعۀ موردی شهر کرمانشاه)‏، برنامه‌ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی، 3(9): 183-208. https://qjsd.atu.ac.ir/article_3543_166c2cf6c4bb0c63b706cb69faae0dba.pdf
رضوانی، محمدرضا، فرجی سبکبار، حسنعلی، دربان آستانه، علیرضا و کریمی، سید هادی (1396). تحلیل نقش عوامل و شاخص‌های کیفیت محیطی مؤثر در برندسازی مقصدهای گردشگری روستایی (منطقة مورد مطالعه: اورامانات استان‌های کردستان و کرمانشاه)، مجله برنامه‌ریزی و توسعة گردشگری، 23، 136-105. DOI.10.22080/jtpd.2018.1766
زین‌الصالحین، فاطمه (1396). بررسی معیارهای بازآفرینی مبتنی بر گردشگری شهری و دل‌بستگی به مکان در فرایند بازسازی محلات شهر بم، پایانامۀ مقطع کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران، ایران. https://civilica.com/doc/738416
شادفر، صمد و ناظری، فیروز (1390). اکوتوریسم (از دیدگاه ژئومورفولوژی). تهران: انتخاب.
‏‫شریعت‌نژاد، علی، موسوی، نجم‌الدین و سبهوند، رضا (۱۳۹۶). تبیین مؤلفه‌های برندسازی شهری با تأکید بر صنعت گردشگری‏، فصل‌نامۀ علمی پژوهشی گردشگری و توسعه، 6(4)، 160-179. http://www.itsairanj.ir/article_60790_8b1ddea41813d16168680efe5cd6d777.pdf
‏‫عنابستانی، علی اکبر و وصال، زینب (۱۳۹۵). تحلیل عوامل مؤثر بر ایجاد برند گردشگری در سکونتگاه‌های روستایی (مطالعۀ موردی: شهرستان بینالود)‏. نشریۀ برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، 5(16)، 127-148. https://tourismpd.journals.umz.ac.ir/article_1239.html
حیدری چیانه، رحیم، سعدلونیا، حسین (1395). تحلیلی بر فرآیند مدیریت تصویر مقصد گردشگری شهری مورد مطالعه کلان شهر تبریز، مجله برنامه‌ریزی و توسعة گردشگری، 5(19)، ص ۹۷-۱۱۳. https://tourismpd.journals.umz.ac.ir/article_1432_0fc981b9be313bc28cef90861c177fa0.pdf
‏‫غفاری، محمد، کنجکاو منفرد، امیررضا و عسگرنژاد نوری، باقر (۱۳۹۸). واکاوی نقش شکل ذهنی گردشگران از برند بر شهرت مقصد گردشگری، مطالعۀ موردی: شهر یزد‏. نشریۀ گردشگری شهری، 6(2): 45-59. https://jut.ut.ac.ir/article_72081_b39d720231bc42df17b1c683061d04fd.pdf
‏‫قنبری، ابوالفضل و احمدیان، فرشته (۱۳۹۷). بررسی عوامل مؤثر در معرفی بازار تبریز به عنوان برند گردشگری‏، نشریۀ گردشگری شهری، 5(3)، 1-16. doi:  10.22059/JUT.2018.242559.391
‏‫کیانی فیض‌آبادی، زهره (۱۳۹۷). عوامل موثر بر وفاداری به مقصد گردشگری با نقش میانجی رضایت گردشگران (مورد مطالعه: شهرکاشان)‏. نشریۀ گردشگری شهری، 5(4)، 105-120. doi: 10.22059/JUT.2018.239030.366
‏‫لزگی، انسیه و صیامی، قدیر (۱۳۹۶). تبیین مؤلفه‌های برندینگ شهری با تأکید بر ابعاد اقتصادی آن، نمونۀ موردی: کلان شهر مشهد‏، فصل‌نامۀ تحقیقات جغرافیایی، 32(3)، 152-162. doi: 10.29252/geores.32.3.152
محمودزاده، حسن، کتاب‌اللهی، کسری و آزادی، مهوش (1397). اهمیت تدوین چارچوب شناسایی و ادراک برند‌های شهری با رویکرد گردشگری ملی (مطالعۀ موردی: کلانشهر تبریز). نشریۀ برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، ۷(۲۷)، ۸۴-۱۰۱.  10.22080/jtpd.2019.2211 doi:
محرابی، جواد، خلیلی شورینی، سیاوش و خلفی، احمد (۱۳۹۱). بررسی موانع توسعة گردشگری در جمهوری اسلامی ایران، نشریه مدیریت توسعه و تحول، ۴(۹)، ص ۱-۱۰. https://www.sid.ir/journal/issue/22468/fa
نجارزاده، محمد، باقری قره‌بلاغ، هوشمند و عین علی، محسن (1400). تأملی بر راهبرد‌های بازاریابی پساکرونا در صنعت گردشگری و هتل‌داری در جهان: مطالعه‌ای مروری، نشریۀ گردشگری و توس، 10(2): ۹-۱، .doi: 10.22034/jtd.2020.237219.2065
‏‫ناظمی، الهام و مظاهری، شادی (۱۳۹۵). تأثیر برندسازی شهری بر منظر شهری پایدار‏، سومین کنفرانس بین‌المللی تحقیقات در عمران، معماری، شهرسازی و محیط زیست پایدار، رم، ایتالیا.
‏‫‏‫هنرمند، الهام و حنایی، تکتم (1400). نقش معنای مکان در شکل‌گیری تصویر ذهنی گردشگران (مطالعۀ موردی: محلۀ جنت شهرستان مشهد). نشریۀ گردشگری و توسعه،10(1)، 125-142. doi: 10.22034/jtd.2020.224085.1997
Aaker, D. A., & joachimsthaler, E. (2000). brand leadership. New York: free press. Available at:  https://www.amazon.com/Brand-Leadership-Building-Information-Economy/dp/1439172919
Mir, S. A. (2017). The Impact of Tourism Industry on Gross Domestic Product and Balance of Payments in India. International Journal of Economics & Management Sciences, 7(1), 1-2. DOI: 10.4172/2162-6359.1000498
Aminian, N.; & Hassani, A. (2016). Effective Factors on Urban Brand and Their Prioritization from Perspective of International Tourists (Case Study: Tehran’s Milad Tower). Journal of Urban Economics and Management, 4(14), 115-136.
Bec, A., Moyle, B., Timms, K., Schaffer, V., Skavronskaya, L., & Little, C. (2019). Management of immersive heritage tourism experiences: A conceptual model. Tourism Management, 72, 117-120.‏ https://doi.org/DOI: 10.1016/j.tourman.2018.10.033
Bogicevic, V., Seo, S., Kandampully, J. A., Liu, S. Q., & Rudd, N. A. (2019). Virtual reality presence as a preamble of tourism experience: The role of mental imagery. Tourism Management, 74, 55-64.‏
Bordea, Andreea (2014). Destination brand equity for European city destiation From a customer perspective. Master Thesis. Aalborg University.
Galí, N., Camprubí, R., & Donaire, J. A. (2017). Analysing tourism slogans in top tourism destinations. Journal of Destination Marketing & Management, 6(3), 243-251. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2016.04.0
Haile, A. (2017). Sustainable tourism assessment Peace Through commerce: Tourism and Development in Eritrea, 1st edition, Ethiopia.
Herget, J., Petrù, Z., & Abrhám, J. (2015). City branding and its economic impacts on tourism. Economics & Sociology, 8(1), 119.‏
Inskeep, E. (1994). National and regional tourism planning: methodologies and case studies. London: Routledge.
Jimenez-Barreto, J., Sthapit, E., Rubio, N., & Campo, S. (2019). Exploring the dimensions of online destination brand experience: Spanish and North American tourists' perspectives. Tourism Management Perspectives, 31, 348-360. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.tmp.2019.07.005
Jusoh, J., Masron, T., Hamid, N. F. A., & Shahrin, N. (2013). Tourist expectation and satisfaction towards physical infrastructure and heritage elements in Melaka UNESCO World Heritage Site. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 2(8), 733.‏
Kim, H., Stepchenkova, S., & Babalou, V. (2018). Branding destination co-creatively: A case study of tourists' involvement in the naming of a local attraction. Tourism management perspectives, 28, 189-200.‏
Kladou, S., Kavaratzis, M., Rigopoulou, I., & Salonika, E. (2017). The role of brand elements in destination branding. Journal of Destination Marketing & Management, 6(4), 426-435.‏https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2016.06.011
Kusumawati, A. (2017). Integrating the concept of city and tourism event on behavioral intention in domestic urban tourism. Russian Journal of Agricultural and Socio-Economic Sciences, 5(65). https://doi.org/DOI: 10.18551/rjoas.2017-05.21
Li, X., Kim, J. S., & Lee, T. J. (2021). Collaboration for community-based cultural sustainability in island tourism development: A case in Korea. Sustainability, 13(13), 7306. https://doi.org/10.3390/su13137306
Manhas, P. S., Manrai, L. A., & Manrai, A. K. (2016). Role of tourist destination development in building its brand image: A conceptual model. Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 21(40), 25-29.‏ 25-29. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1016/j.jefas.2016.01.001
odel of destination branding: Integrating the concepts of the branding and destination image. Tourism management, 32(3), 465-476. https://doi.org/DOI: 10.1016/j.tourman.2010.03.014
Konecnik Ruzzier, M., & Ruzzier, M. (2008). The customer’s perspective on the tourism destination brand: A structural equation modeling study. Transformations in Business and Economics, 7(1), 169-184.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار