مطالعهٔ رفتار کارآفرینی بوم‌گردی زنان روستایی در استان فارس با استفاده از نظریهٔ داده‌بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای توسعه کشاورزی، گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران .

3 دانشیار گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

10.22034/jtd.2021.304775.2450

چکیده

کارآفرینی بوم‌گردی یکی از روش‌های توانمندسازی زنان روستایی با اتکا به ظرفیت و پتانسیل محلی منطقهٔ زندگی محسوب می‌شود. هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل اصلی در رفتار کارآفرینی بوم‌گردی زنان روستایی استان فارس با استفاده از روش نظریهٔ داده‌بنیاد است. جامعهٔ مشارکت‌کنندهٔ این پژوهش از صاحب‌نظران و متخصصان حوزهٔ زنان روستایی و کارآفرینی در دفتر توسعهٔ فعالیت‌های کشاورزی زنان روستایی و عشایری، سازمان جهاد کشاورزی استان فارس و همچنین دیگر صاحب‌نظرانی از سایر سازمان‌های وزارت جهاد کشاورزی و زنان کارآفرین روستایی تشکیل شده است. با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، 27 نفر از صاحب‌نظران به‌منزلهٔ نمونهٔ آماری انتخاب شدند. ابزار تحقیق بر پایهٔ مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختارمند بود. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار تحلیل کیفی MAXQDA22 انجام شد. براساس مصاحبه‌های انجام‌شده، 493 مفهوم و 15 مقولهٔ محوری شناسایی شدند که در قالب مدل پارادیمی شش‌بعدی استراوس و کوربین جای‌گذاری شدند. با بررسی دقیق این مقوله‌ها، مقوله‌های اصلی رفتار کارآفرینی بوم‌گردی با سه مقولهٔ فرعی (فردی، اجتماعی و اقتصادی)، شرایط علّی با دو مقولهٔ فرعی (عوامل بیرونی و درونی)، شرایط زمینه‌ای با دو مقولهٔ فرعی (سیاست‌های کلان با هدف حمایت از کسب‌وکارهای بوم‌گردی و وجود امنیت قابل‌قبول برای گردشگران)، شرایط مداخله‌گر با سه مقولهٔ فرعی (پذیرش فرهنگی، سرمایهٔ اجتماعی، رویکرد چندکارکردی وم‌گردی)، راهبردها با سه مقولهٔ فرعی (توانمندسازی زنان روستایی در زمینهٔ گردشگری روستایی و عشایری، برپایی نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها، حمایت از زنان کارآفرین در حوزهٔ  بوم‌گردی) و پیامدها با دو مقوله (مثبت و منفی) دسته‌بندی شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Studying the ecotourism entrepreneurial behavior of rural women in Fars province using basic theory

نویسندگان [English]

  • Sahar Aghdasi 1
  • Maryam Omidi Najafabadi 2
  • Seyed Jamal Farajollah Hosseini 3
1 Ph.D. student, Department of Economics, Agricultural Extension and Education, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Economics, Agricultural Extension and Education, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Tehran, Iran .
3 Associate Professor, Department of Economics, Agricultural Extension and Education, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Ecotourism entrepreneurship is one of the methods of empowering rural women by relying on the local capacity and potential of the living area. The purpose of this study is to identify the main factors in entrepreneurial behavior of rural women in Fars province using the qualitative paradigm of Grounded theory. The statistical population of this study is experts and specialists in the field of rural women and entrepreneurship in the office of development of agricultural activities of rural and nomadic women, The Agricultural Jihad Organization of Fars Province, as well as other experts, is composed of other organizations of the Ministry of Jihad Agriculture. Using targeted sampling and snowball sampling, 23 experts were selected as the statistical sample. The research tool was based on in-depth and structured interviews. Data of analysis of the study was conducted through employing the software MAXQDA-10. Based on interviews with 493 concepts, 15 central categories were identified, which were placed in the form of a 6-dimensional paradigm model of Strauss and Corbin. By carefully examining these categories, the main categories of ecotourism entrepreneurial behavior with three sub-categories(Individual, social and economic), Causal conditions with two sub-categories (external and internal factors), context conditions with two sub-categories (macro policies to support eco-tourism businesses and acceptable security for tourists), Intervention conditions with three sub-categories (cultural acceptance, social capital, multifunctional ecotourism approach), Strategies with three sub-categories (empowerment of rural women in the field of rural and nomadic tourism, holding exhibitions and festivals, supporting women entrepreneurs in the field of ecotourism) and Outcomes were categorized into two categories (positive and negative).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecotourism Entrepreneurial Behavior
  • Rural and Nomadic Women
  • Fars Province
  • Basic Theory
  • Entrepreneurship

مراجع

روشنعلی، محمد و ریاحی، وحید (1396). نقش بوم‌گردی در توسعهٔ اقتصادی مناطق روستایی (مطالعهٔ موردی: دهستان پنجهزارهٔ شهرستان بهشهر). فصلنامهٔ جغرافیایی فضای گردشگری، ۷(25)، ۵۱-۶۵.
رئیسی‌نژاد، امیر افشین، جهانبخش، حیدر و حسینی، سیدمحمد (1400). بررسی ارتباط ساختار معماری اقامتگاه‌های بوم‌گردی با میزان رضایتمندی گردشگران (مطالعهٔ موردی: اقامتگاه‌های بوم‌گردی روستای جنت رودبار، رامسر، استان مازندارن). فصلنامهٔ علمی - پژوهشی گردشگری و توسعه، ۱۰(۲۶)، 82-93.
شاهی، طاهره، فرخ سرشت، بهزاد، تقی‌پوریان، محمد جواد و آقاجانی، حسنعلی (1399). گسترش مدل مفهومی مدیریت استعداد از منظر رفتاری در حوزهٔ گردشگری با رویکرد کیفی. فصلنامهٔ علمی - پژوهشی گردشگری و توسعه، ۹(۴)، ۸۳-۹۶.
عربخانی، اسدالله، سیدمیرزایی، سیدمحمد، و کلدی، علیرضا (1398). تدوین مدل مفهومی توانمندسازی زنان روستایی با استفاده از نظریهٔ داده‌بنیان (مورد مطالعه: دهستان عشق‌آباد شهرستان نیشابور). فصلنامهٔ علمی - پژوهشی مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، ۱۳(۵۱)، ۸۹-۱۱۶.
عنابستانی، علی‌اکبر، گیاهی، حسن و جوانشیری، مهدی (1397). بررسی و تحلیل آثار ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی بر توسعهٔ سکونتگاه‌های روستایی (نمونه: روستای رادگان شهرستان چناران). فصلنامهٔ علمی - پژوهشی برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، ۸(29)، 24-1.
قدیری معصوم، مجتبی، حاتمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فر، پژمان و طباطبایی، سیدمهدی (1395). ارزیابی زنجیرهٔ تأمین گردشگری روستایی روستای مصر. فصلنامهٔ مطالعات مدیریت گردشگری، ۱۱(35)، 62-41.
گلکار فرد، مرجان، رضائی مقدم، کورش و فاطمی، مهسا (1398). واکاوی مقایسه‌ای زمینه‌ای کارآفرینی زنان روستایی استان فارس. راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، ۶(12)، ۴۷-۳۵.
مقیمی، سیدمحمد، زالی، محمدرضا و مرزبان، شیرمراد (1393). بررسی رفتار کارآفرینانهٔ مدیران میانی دانشگاه تهران. پژوهشنامهٔ مدیران اجرایی، ۶(11)، 123-144.
یعقوبی فرانی، احمد، سلیمانی، عطیه و موحدی، رضا (1393). تحلیل عوامل مؤثر بر کارآفرینی زنان روستایی. مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان (مطالعات زنان سابق)، 12(4)، ۷-۴۲.
Amini Sedeh, A., Abootorabi, H., & Zhang, J. (2021). National social capital, perceived entrepreneurial ability and entrepreneurial intentions. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 27(2), 334-355. https://doi.org/10.1108/IJEBR-10-2019-0616
Amjad, A., & Sania, Y. (2019). Social capital and entrepreneurial intention: empirical evidence from rural community of Pakistan. Journal of Global Entrepreneurship Research, 9(1), 1-13. https:// doi:10.1186/s40497-019-0193
Chiu, Y. T. H., Lee, W. I., & Chen, T. H. (2014). Environmentally responsible behavior in ecotourism: Antecedents and implications. Tourism Management, 40, 321-329. https://doi:10.1016/j.tourman.2013.06.013
Cristache, N., Soare, L., Nastase, M., & Antohi, V. M. (2022). Integrated approach of the entrepreneurial behaviour in the tourist sector from disadvantaged mountain areas from Romania. Environment, Development and Sustainability, 24(4), 5514-5530. https://doi.org/10.1007/s10668-021-01669-6
de Grosbois, D., & Fennell, D. A. (2022). Determinants of climate change disclosure practices of global hotel companies: Application of institutional and stakeholder theories. Tourism Management, 88, 104404. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2021.104404
Forjea, G. W., Tchambaa, M. N., & Eno-Nkub, M. (2021). Determinants of ecotourism development in and around protected areas: The case of Campo Ma'an National Park in Cameroon. Scientific African, 11, e00663. https://doi.org/10.1016/j.sciaf.2020.e00663
Gieure, C., del Mar Benavides-Espinosa, M., & Roig-Dobón, S. (2020). The entrepreneurial process: The link between intentions and behavior. Journal of Business Research, 112, 541-548. https://doi:10.1016/j.jbusres.2019.11.088
Guerrero, M., Santamaría-Velasco, C. A., & Mahto, R. (2021), Intermediaries and social entrepreneurship identity: implications for business model innovation. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 27(2), 520-546. https://doi.org/10.1108/IJEBR-10-2020-0679
Kearney, A., Harrington, D., & Rajwani, T. (2021). Entrepreneurial strategy making in tourism organisations: a systematic review and future research agenda. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 27(2), 496-519. https://doi.org/10.1108/IJEBR-11-2019-0627
Kensbock, S., & Jennings, G. (2021). Pursuing: A Grounded theory of tourism entrepreneurs' understanding and praxis of sustainable tourism. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 16(5), 489-504. http://www.tandfonline.com/loi/rapt20
Lapointe, D. (2020). Reconnecting tourism after COVID-19: The paradox of alterity in tourism areas. Tourism Geographies, 22(3), 1-6.
Luu, T. T. (2021). Family support and posttraumatic growth among tourism workers during the COVID-19 shutdown: The role of positive stress mindset. Tourism Management, 88, 104399 https://doi.org/10.1016/j.tourman.2021.104399
Ngek, N. B. (2019). From entrepreneurial intentions to behavior: The role of anticipated regret and proactive personality. Journal of Vocational Behavior, 112, 311-324. https://doi:10.1016/j.jvb.2019.04.005
Paramashivaiah, P. (2018). Determinants of entrepreneurial behavior of rural women farmers in dairying: an empirical study. International Journal of Sustainable Development, 11(05), 31-40.
Saidmamatov, O., Matyakubov, U., Rudenko, I., Filimonau, V., Day, J., & Luthe, T. (2020). Employing ecotourism opportunities for sustainability in the Aral sea region: prospects and challenges. Sustainability, 12.  Doi:10.3390/su12219249
Schlepphorst, S., C., Koetter, E., Werner, A., Soost, C., & Moog, P. (2019). International assignments of employees and entrepreneurial intentions: the mediating role of human capital, social capital and career prospects. International Journal of Entrepreneurship bahaviour & Research. http://doi 10.1108/IJEBR-11-2019-0637
Secundo, G., Mele, G., Sansone, G., & Paolucci, E. (2018). Entrepreneurship education centers in universities: evidence and insights from Italian "Contamination lab" cases. International Journal of Entrepreneurial Behaviour & Research. DOI 10.1108/IJEBR-12-2019-0687
Seuneke, P. & Bock, B. B. (2015). Exploring the roles of women in the development of multifunctional entrepreneurship on family farms: an entrepreneurial learning approach. NJAS-Wageningen Journal of Life Sciences. 74-75. 41-50. http://dx.doi.org/10.1016/j.njas.2015.07.001
Swan, C. D., & Morgan, D. (2016). Who wants to be an eco-entrepreneur? Identifying entrepreneurial types and practices in ecotourism businesses. The International Journal of Entrepreneurship and Innovation, 17(2), 120-132. http://doi:10.1177/1465750316648580
Thelken, H. N., & de Jong, G. (2020). The impact of values and future orientation on intention formation within sustainable entrepreneurship. Journal of Cleaner Production, 266, 122052. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.122052
Thompson, B. S., Gillen, J., & Friess, D. (2017).Challenging the principles of ecotourism: insights from entrepreneurs on environmental and economic sustainability in Langkawi, Malaysia. Journal of Sustainable Tourism, 26(2), 257-276. https://doi.org/10.1080/09669582.2017.1343338
Toth, I., Heinanen, S., & Puumalainen, K. (2021). Passionate and engaged? Passion for investing and work engagement in different knowledge work contexts. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research. 27(9), 1-25. DOI 10.1108/IJEBR-09-2020-0632
Turro, A., Noguera, M., & Urbano, D. (2020). Antecedents of entrepreneurial employee activity: does gender play a role? International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research. DOI 10.1108/IJEBR-09-2019-0529.
Wondirad, A. (2020). Ecotourism development challenges and opportunities in Wondo Genet and its environs, southern Ethiopia. Journal of Place Management and Development, 13(4), 465-491. https://doi:10.1108/jpmd-12-2018-0109
Yachin, J. M., & Ioannides, D. (2020). "making do" in rural tourism: the resourcing behavior of tourism micro-firms. Journal of Sustainable Tourism, 28(7), 1003-1021. https://doi.org/10.1080/09669582.2020.1715993

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار