بررسی چگونگی تأثیر تجربهٔ بازدیدکنندهٔ مسجد جامع عتیق اصفهان به‌مثابهٔ موزهٔ معماری ایران در توسعهٔ گردشگری معماری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گردشگری، دانشکدهٔ علوم گردشگری، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران

2 استادیار و عضو هیئت‌علمی گروه موزه و گردشگری، دانشکدهٔ پژوهش‌های عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

10.22034/jtd.2021.290347.2371

چکیده

جاذبه‌های معماری، به‌مثابهٔ ذخایر ارزشمندی از فهم انسان از مکان، متنوع و گوناگون هستند که، با توجه به اقلیم، کارکرد و مواد و مصالح ساخته‌شده، جذابیت‌های فراوانی برای دیده‌شدن دارند. فهم تجربۀ ادراک‌شدهٔ بازدیدکنندگان فرایندی مهم در ادامهٔ حیات جاذبه‌های معماری به‌منزلهٔ مقصد است. فهم این‌که مکان چگونه در بازدیدکنندگان و تجربه‌های آن‌ها تأثیر‌ می‌گذارد بسیار ارزنده است؛ چراکه گردشگران و بازدیدکنندگان، با تحلیل تجربۀ خود، داوران نهایی قضاوت دیدار هستند. هدف تحقیق حاضر بررسی چگونگی تأثیر تجربهٔ بازدیدکننده در مسجد جامع عتیق اصفهان به‌مثابهٔ موزهٔ معماری اسلامی‌ - ایرانی در توسعهٔ گردشگری معماری و همچنین شناسایی عوامل مؤثر در تجربه‌ است. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعهٔ آماری این تحقیق بازدیدکنندگان مسجد جامع عتیق اصفهان هستند. برای تعیین تعداد نمونهٔ تحقیق، تعداد 217 نفر به روش تصادفی ساده و براساس جدول مورگان به دست آمد. جمع‌آوری اطلاعات به‌وسیلهٔ پرسش‌نامه انجام و پایایی ابزار تحقیق با کسب آلفای 842/0 تأیید شد. به‌منظور تحلیل داده‌ها، از آزمون هم‌بستگی اسپیرمن، رگرسیون و تحلیل عاملی در محیط نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج آزمون هم‌بستگی و رگرسیون نشان‌ می‌دهد بین تجربهٔ بازدیدکنندگان مسجد جامع عتیق و توسعهٔ گردشگری معماری رابطهٔ مثبت و معناداری وجود دارد و متغیر تجربهٔ بازدیدکننده توسعهٔ گردشگری معماری را پیش‌بینی‌ می‌کند. همچنین، با استفاده از آزمون تحلیل عاملی، هشت عامل به‌منزلهٔ عوامل اثرگذار در تجربهٔ بازدیدکننده و توسعهٔ گردشگری معماری شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effects of the Visitor Experience in the Jameh Atiq Mosque of Isfahan as the Museum of Islamic Architecture of Iran on the Development of Architectural Tourism

نویسندگان [English]

  • Leila Mirghadr 1
  • Marzieh Hekmat 2
1 PhD student of Tourism at Faculty of Tourism, Science and Culture University, Tehran, Iran
2 Assistant professor, Department of Museum and Tourism, faculty of Excellence Research in Art and Entrepreneurship, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Architectural attractions, as valuable resources of human understanding of the place, are diverse and varied, which, according to the climate, function and materials, have many attractions to be seen. Understanding the perceived experience of visitors is an important process in the continuation of the life of architectural attractions as a destination. Understanding how a place affects visitors and their experiences is valuable; Because tourists and visitors, by analyzing their experience, are the final judges of the visit. The aim of the current research is to investigate how the visitor's experience in Isfahan's Jame Atiq Mosque as a museum of Islamic-Iranian architecture affects the development of architectural tourism and also to identify the Effective factors on the experience. The research method is a descriptive-analytical type that was carried out by a survey method. The statistical population of this research is the visitors of Jame Atiq mosque in Isfahan. To determine the number of the research sample, the number of 217 people was obtained by simple random method and based on Morgan's table. The data collection was done by the questionnaire and the reliability of the research tool was confirmed by obtaining an alpha of 0.842. In order to analyze the data, Spearman's correlation test, regression and factor analysis were used in the SPSS software environment. The results of the correlation and regression test show that there is a positive and significant relationship between the experience of visitors of Jame Atiq Mosque and the development of architectural tourism, and the variable of visitor experience predicts the development of architectural tourism. Also, using the factor analysis test, eight factors were identified as effective factors in the visitor's experience and the development of architectural tourism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Visitor experience
  • Architectural tourism
  • "Jameh Atiq mosque of Isfahan

مراجع

ابوالقاسمی مقدم، مارال و صادقی، پریسا (1392). نقش آرکیتوریسم (معماری برای گردشگری) در توسعهٔ گردشگری. اولین همایش ملی شهرسازی و معماری در گذر زمان. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی. قزوین
افشاری آزاد، سمیه، سمندری، مجتبی و احمدی، داوود (1393). ارتباط معماری و گردشگری. اولین همایش ملی توریسم و گردشگری سبز.
بهبودی، ریحانه (1391). ادراک در معماری (مطالعهٔ موردی: سنجش ادراک گردشگران اروپایی از معماری ایرانی - اسلامی شهر اصفهان). نشریهٔ هنرهای زیبا - معماری شهرسازی، 17(۳)، 41- 48.
زال، محمدحسن (1396). تحلیل ظرفیت‌های معماری سنتی با رویکرد گردشگری ‌میراث فرهنگی (مطالعهٔ موردی:کاخ خورشید در کلات نادری). پژوهشنامهٔ خراسان بزرگ، ۷(26)، ۹۳-۱۱۲.
عباس‌زاده، مظفر، محمدمرادی، اصغر و سلطان احمدی، الناز (1394). نقش ارزش‌های‌ میراث معماری و شهری در توسعهٔ گردشگری فرهنگی. فصلنامهٔ علمی‌پژوهشی مطالعات شهری، ۴(14)، ۹۰-۷۷.
فرجی‌راد، عبدالرضا و افتخاریان، بهنام (1391). بررسی نقش معماری در صنعت گردشگری (مطالعهٔ موردی: معماری ایران)، جغرافیای فضای گردشگری، 1(3)، 49-67.
فقیهی، الناز و قاسم‌خانی، امید (1392). نقش معماری اسلامی - ایرانی در توسعهٔ صنعت گردشگری. اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعهٔ پایدار.
میلادی لاری، نسیم و ‌میلادی لاری، صدف (1394). بررسی آثار اقتصادی معماری گردشگری در صنعت توریسم. سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.
نجفی، احمد و شاهدی، بهرام (1396). گردشگری و جایگاه معماری در توسعهٔ صنعت توریسم. دومین کنفرانس ملی معماری و انرژی با رویکرد حفاظت محیط زیست و بهره‌گیری از انرژی‌های طبیعی.
همتی، همایون (1378). فهم هنر و هنر فهم. تهران: پرسش.
 Alberti, S. J. (2005). Objects and Museum. Isis, 69(4), 275-226.
Anderson, D., Storksdieck, M., & Spock, M. (2013). Understanding the long- term impacts of museum experiences. In principle, in practice: Museums as learning institutions, 197-215.
Bijlsma, L., Van Dijk, T., & Geerts, F. (2004). Editorial. Architecture and the Tourist Lanscape. Landscape and Mass Tourism, OASE, (64), 2-15.
Bitgood, S., Serrell, B., & Thompson, D. (1994). The impact of informal education on visitors to museums. Informal Science Learning, 61-106.
Black, G. (2009). The engaging museum: developing museums for visitor involvement. london: Routledge.
Cambie, S. (2009). Iconic Buildings and Tourism: Where to next? Tourism Insights.
Chang, T. C. (2010). Bungalows, Mansions and Shophouses: Encounters in Architourism. Geoforum, 41(6), 963-971.
Combs, A. A. (1999). Why Do They Come? Listening to Visitors at a Decorative Arts Museum. Curator. The Museum Journal, 42(3), 186-197.
Falk, J. K, & Dierking, L. D. (1992). The Museum Experience. Washington DC: Howells House.
Falk, J. H., & Dierking, L. D. (1997). School field trips: assessing their long-term impact. Curator, 40(3), 211-218.
Falk, J. H., & Dierking, L. D. (2000). Learning from Museums. Rowman & Littlefield.
Falk, J. H., & Storksdieck, M. (2010). Science learning in a leisure setting. Journal of Research in Science Teaching, 47(2), 194-212.
Falk, J. H., & Dierking, L. D. (2016). The museum experience revisited. Routledge.
Farshidfar, R., & Pourkhiz, I. (2014). Architecture of tourism and its effect on attract tourism in Iran. International Journal of Architecture and Urban Development, 4(4), 67-72.
Gaebe, W. (1993). Modeme Architektur als Ziel Städtetourismus. Becker, Christoph/Steinecke, Albrecht (Hg.): Kulturtourismus in Europa: Wachstum ohne Grenzen.
Godfrey, A. N., & Gretzel, U. (2016). The use of modern architecture in city marketing.
Graburn, N. (1977). The Museum and the Visitor Experience. Roundtable reports, 1-5.
Graburn, N. H. H. (1984). The evolution of tourist arts. Annals of Tourism Research, 11(3), 393-419
Grčić, L. (2009). Tourist valorization of architectural cultural heritage of Sabac. Glasnik Srpskog geografskog drustva, 89(1), 65-94.
Gruen, P. (2006). Architectural tourism. More complexity than meets the Gaze. H-Net Reviews in the Humanities & Social Sciences.
Hein, G. (1998). Learning in the Museum. London: Routledge.
Helsinki Tourism Foundation (2020). Aalto's architecture as architectural tourism destination-Visitor motives, expectations and experiences. Department of Music, Art and Culture Studies.
Hennes, T. (2002). Rethinking the visitor experience: Transforming obstacle into purpose. Curator: The Museum Journal, 45(2), 109-121.
Hood, M. (1983, April). Staying away: why people choose not to visit museums. Museum News, 50-57.
Hooper-Greenhill, E. (1994). Museums and their visitors. London: Routledge.
Hooper-Greenhill, E. (2004). Measuring Learning Outcomes in Museums, Archives and Libraries: The Learning Impact Research Project (LIRP). International Journal of Heritage Studies, 10(2), 151-174.
Hooper-Greenhill, E. (2007). Museums and Education: Purpose, Pedagogy, Performance (Museum Meanings). New York: Routledge.
Izadi Najafabadi, F., Torabi Farsani, N., Saghafi, M. R., & Mansouri Roudkoli, S. (2019). Key Components for Organizing Architectural Tours in Isfahan, Iran. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 20(3), 259-272.
Jansson-Verbeke, M., & Van Redom, J. (1996). Scanning museum visitors- urban tourism marketing. Annals of Tourism Rrsearch, 23(2), 364-374.
Jelinek, R. (2008). Turismus und Architektur. Ober Oesterreich Tourismus Website.
Lasansky, D. M. (2004). Introduction. In D. M. Lasansky & B. McLaren (Eds.), Architecture and tourism: Perception, performance and place (pp. 1-12). Oxford, United Kingdom: Berg.
Linton, J., & Young, G. (1992). A survey of visitors at an art gallery, cultural history museum, science centre, and zoo. ILVS Review, 2(2), 239-259.
Litwak, J. M. (1993). Enhancing museum learning by facilitating the visitor social agenda. Visitor Studies, 5(1), 111-115.
McManus, P. M. (1996). Visitors: Their expectations and social behaviour. Developing museum exhibitions for lifelong learning, 59-62.
Miles, R. (1986). Museum audiences. Museum Management and Curatorship, 5(1), 73-80.
Nurmi, E. (2013). Tourist Motivation and Information Search Behaviour: Museum of Contemporary Art Kiasma. Degree Programme in Tourism Bachelor's thesis, Kerava Laurea University.
Ockman, J. (2001). Applause and Effect. Artforum, 39(10), 140-149.
Ockman, J., & Frausto, S. (2005). Architourism. Authentic, escapist, exotic, spectacular. Munich, Germany: Prestel.
Othman, M. (2012). Measuring VisitorS’Experienses with Mobile Guide Technology in Cultural Spaces. A thesis submitted in partial fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy. Computer Science Department University of York.
Piatkowska, K. K. (2012). Economy and architecture. The role of architecture in process of building the economic potential of space. Humanities and Social Sciences Review, 1(2), 549-555.
Pine, B. J., & Gilmore, J. H. (1998). Welcome to the experience economy. Harvard Business Review, 76(4), 97-105.
Pla’tou (2007). Architektur macht Gäste: über den Zusammenhang zwischen Architektur und Wirtschaftlichkeit im Tourismus. Pla’tou Website.
Poria, Y., Butler, R., & Airey, D. (2004). Links Between Tourists, Heritage and Reasons for Visiting Heritage Sites. Journail of Travel Research, 43(1), 19-28.
Robinson, M., & Novelli, M. (2005). Niche tourism: An introduction. Niche tourism: In Niche tourism (pp. 1-10). Routeldge.
Scerri, M., Edwards, D., & Foley, C. (2018). Design, architecture and the value to tourism. Toursim Economics, 25(5), 695-710.
Shaw, G. B. (2015). Tourism by design: Signature architecture and tourism. Tourism Review International, 19(4), 235-241.
Sheng, C. W., & Chen, M. C. (2012). A study of experience expectations of museum visitors. Tourism Management, 33(1), 53-60.
Shulman, G. (2012). Connecting people with architecture: Architecture’s new role in developing countries. In 6th Conference of the International Forum on Urbanism (IFoU): TOURBANISM, Barcelona, 25-27 gener (pp. 9-11). International Forum on Urbanism.
Specht, J. (2009). The role of architecture in tourism destination development and branding. In Tourism Destination Development and Branding: Eilat 2009 Conference Proceedings (pp. 98-106).
Specht, J. (2014). Architectural Tourism and the Spectaculture: Building for urban travel destinations. Springer.
Taheri, B. (2011). Unpacking visitor engagement: examining drivers of engagment in museums. UK: A thesis Submitted for the Degree pf Doctor of Philosophy, university of strathclyde, Department of Marketing.
Urry, J. (2002). The Tourist Gaze: Leisure and Travel in Contemporary Societies (2nd ed.). London, United Kingdom: Sage.
Vukadinovic, I. (2011). Architecture in tourism-visitors perspective, case of Copenhagen. Master Thesis; Department of Service Management and Service Studies, LUND University, Lund, Scania, Sweden.
Ye, H., & Tussyadiah, I. P. (2016). Tourists’ transformation experience: From destination architecture to identity formation. Tourism Travel and Research Association: Advancing Tourism Research Globally. 20.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار