تعیین عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری زنجیرۀ تأمین پایدار گردشگری پزشکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشکدۀ فنی و مهندسی دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران

2 دانشیار دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران؛

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری زنجیرۀ‌ تأمین پایدار گردشگری پزشکی انجام شده است. در این پژوهش، ابتدا با مرور ادبیات مرتبط، عوامل مؤثر بر پایداری زنجیرۀ‌ تأمین استخراج شد. سپس، با استفاده از نظر خبرگان، از میان عوامل مذکور، 27 عامل که در رقابت‌پذیری زنجیرۀ‌ تأمین پایدار گردشگری پزشکی ایفای نقش می‌کنند تعیین شد. در مرحلۀ بعد، با استفاده از روش‌ تحلیل سلسله‌مراتبی، معیارها و زیرمعیارها رتبۀ‌بندی شدند. علاوه‌برآن، با به‌کارگیری روش دیمتل، میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معیارهای اصلی (اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی، زیست‌محیطی و نهادی) تعیین شد. نتایج نشان داد که به ترتیب معیارهای مهارت کادر درمانی و امنیت کشور از مهم‌ترین عوامل در رقابت‌پذیری زنجیرۀ‌ تأمین پایدار گردشگری پزشکی هستند. همچنین، با استفاده از روش دیمتل مشخص شد که به ترتیب عوامل اقتصادی و نهادی (حاکمیتی) در دستۀ عوامل تأثیرگذار، و عوامل اجتماعی ـ فرهنگی و زیست‌محیطی در دستۀ عوامل تأثیرپذیر قرار می‌گیرند. در پایان، پیشنهادهایی مبتنی بر نتایج و نیز پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی در حوزۀ موردنظر ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determining Factors Affecting Sustainable Medical Tourism Supply Chain Competitiveness

نویسندگان [English]

  • Dorsa Nouri Khajavi 1
  • Azizollah Jafari 2
1 Industrial Engineering, Faculty of Engineering, University of Science & Culture, Tehran, Iran;
2 Associate Professor, Faculty of Engineering, university of Science and culture, Tehran, Iran;
چکیده [English]

In recent years, on the one hand, with considering progress was achieved in tourism field and on the other hand, with noticing Iran’s price competitive advantage as a cheap destination for tourism and treatment, medical tourism discussion was become one of the most important issues in tourism industry. meanwhile some issues such as Competitiveness and sustainability also are counted as a modern topic and it is criteria in evaluation of criterion in different parts of tourism industry. This research has been conducted to determine contributory factors to the competitiveness sustainable medical tourism supply chain. In the current research, First of all, the factors affecting sustainable supply chain were aquired through reviewing related literature. Then, determined factors playing more important role in sustainable medical tourism supply chain were selected by applying Delphi technique. In next the stage, by using Analytical Hierarchy Process (AHP) method, factors and sub factors were ranked. Moreover, the impact of the main factors (financial, social-cultural, environmental and institutional) were measured by usage of Dematel method. The results indicated that treatment staffs’ skills and safety of country are the most important factors in Competitiveness of Sustainable Medical Tourism Supply Chain respectively. Also, Dematel method, indicated that financial and institutional factors fall into the “effective factors” category. In a same way, social-cultural and enviromental factors can be included in “impressive factors” category. finally, several recommendations have been proposed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Supply chain
  • Medical tourism
  • Competitiveness
  • Sustainability

مراجع

امانی، فرهاد (1395). «ارزیابی توانمندسازهای زنجیرۀ‌ تأمین پایدار با استفاده از روش دیمتل فازی». دومین کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در مکانیک، صنایع و هوافضا.
ایزدبخش، حمیدرضا، وظیفه، اصغر، جهانگشای‌رضایی، مصطفی و چیت‌ساز، حسنعلی (1388). آموزش کاربردی نرم‌افزارهای مهندسی صنایع و مدیریت. جلد اول، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی امیر کبیر، چاپ دوم.
تقوایی، مسعود و صفرآبادی، اعظم (1390). «نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعة پایدار گردشگری شهری مطالعة موردی شهر کرمانشاه». مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، دورۀ 1، شمارۀ 4، ص 35-52.
حمیدی‌زاده، محمدرضا، جاویدی، حمید و مجرد، فایق (1395). «مزیت رقابتی بازاریابی گردشگری پزشکی ایران (مطالعۀ موردی عمل جراحی قلب باز و آب‌مروارید چشم)». مدیریت اطلاعات سلامت، دورۀ 13، شمارۀ 5، ص 373-379.
زندحسامی، حسام و پورخلیل، نسا (1392). «تأثیر توانمندی‌های زنجیرۀ‌ تأمین بر توسعۀ اقتصادی و رقابت‌پذیری کشورهای رو به رشد». نشریۀ علمی مدیریت زنجیرۀ‌ تأمین، دورۀ 15، شمارۀ 39، ص 4-13.
کرمی، فریبا، بیاتی خطیبی، مریم و طالب‌زاده شوشتری، علی (1395). «شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر توسعۀ گردشگری پزشکی با تأکید بر گردشگران داخلی (نمونۀ موردمطالعه: شهر مشهد)». جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، شمارۀ 27، ص 109- 128.
مؤمنی، منصور (1387). مباحث نوین تحقیق در عملیات. تهران: انتشارات دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران، چاپ دوم.
نصیری‌پور، امیراشکان و سلمانی، لیلا (۱۳۸۹). «نقش توانمندی بیمارستان‌های تهران در توسعۀ توریسم‌درمانی». نشریۀ بیمارستان، دورۀ 9، شمارۀ 3 و 4، ص ۵۷-67.
نوری، غلامرضا، تقی‌زاده، زهرا و شیرانی، زیبا (1391). «نقش ایران در گردشگری درمانی جهان اسلام با تأکید بر طبیعت‌درمانی (کارکردها، چالش‌ها و راهکارها)». نشریۀ جغرافیایی فضای گردشگری، دورۀ 1، شمارۀ 3، ص 1-19.
نیلی‌پور، سید علی‌اکبر، تقوایی، مسعود، نصر اصفهانی، محمدحسین و کوهی اصفهانی، مجید (1394). «شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در توسعؤ گردشگری سلامت». فصل‌نامۀ علمی و پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، دورۀ 7، شمارۀ 2، ص 45-60.
Brundtland, G. (1987). “Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future”.
Carter, C. R., & Rogers, D. S. (2008). “A framework of sustainable supply chain management: moving toward new theory”. International journal of physical distribution & logistics management, 38(5), 360-387.
Connell, J. (2006). “Medical tourism: Sea, sun, sand and… surgery”. Tourism management, 27(6), 1093-1100
Cucculelli, M., & Goffi, G. (2016). “Does sustainability enhance tourism destination competitiveness? Evidence from Italian Destinations of Excellence”. Journal of Cleaner Production, 111, 370-382
Fetscherin, M., & Stephano, R. M. (2016). “The medical tourism index: Scale development and validation”. Tourism Management, 52, 539-556
Font, X., Tapper, R., Schwartz, K., & Kornilaki, M. (2008). “Sustainable supply chain management in tourism”. Business strategy and the environment, 17(4), 260-271.
Gunasekaran, A., Patel, C., & McGaughey, R. E. (2004). “A framework for supply chain performance measurement”. International journal of production economics, 87(3), 333-347.
Gunasekaran, A., Patel, C., & Tirtiroglu, E. (2001). “Performance measures and metrics in a supply chain environment”. International journal of operations & production Management, 21(1/2), 71-87.
Hu, J., Liu, Y. L., Yuen, T. W. W., Lim, M. K., & Hu, J. (2019). “Do green practices really attract customers? The sharing economy from the sustainable supply chain management perspective”. Resources, Conservation and Recycling, 149, 177-187.
Junio, M. M. V., Kim, J. H., & Lee, T. J. (2017). “Competitiveness attributes of a medical tourism destination: The case of South Korea with importance-performance analysis”. Journal of Travel & Tourism Marketing, 34(4), 444-460.
kauric, A. G., Mikulic, J., & Schroeder, M. (2015, April). “Supply chain management in tourism systems: A comprehensive review of the literature”. In International OFEL Conference on Governance, Management and Entrepreneurship (p. 626). Centar za istrazivanje i razvoj upravljanja doo.
McKercher, B. (1993). “Some fundamental truths about tourism: Understanding tourism's social and environmental impacts”. Journal of sustainable tourism, 1(1), 6-16.
Mathivathanan, D., Kannan, D., & Haq, A. N. (2018). “Sustainable supply chain management practices in Indian automotive industry: A multi-stakeholder view”. Resources, Conservation and Recycling, 128, 284-305.
Mueller, H., & Kaufmann, E. L. (2001). “Wellness tourism: Market analysis of a special health tourism segment and implications for the hotel industry”. Journal of vacation marketing, 7(1), 5-17
Mukhtar, U. (2015). “Supply Chain Competitiveness with the Perspective of Service Performance between Supply Chain Actors: A Theoretical Model”. In Managing Intellectual Capital and Innovation for Sustainable and Inclusive Society: Managing Intellectual Capital and Innovation. Proceedings of the MakeLearn and TIIM Joint International Conference (Vol. 2).
Ni, W., & Sun, H. (2019). “The effect of sustainable supply chain management on business performance: Implications for integrating the entire supply chain in the Chinese manufacturing sector”. Journal of Cleaner Production, 232, 1176-1186.
Nilashi, M., Samad, S., Manaf, A. A., Ahmadi, H., Rashid, T. A., Munshi, A., ... & Ahmed, O. H. (2019). “Factors influencing medical tourism adoption in Malaysia: A DEMATEL-Fuzzy TOPSIS approach”. Computers & Industrial Engineering, 137, 106005.
Perkumienė, D., Vienažindienė, M., & Švagždienė, B. (2019). “Cooperation Perspectives in Sustainable Medical Tourism: The Case of Lithuania”. Sustainability, 11(13), 3584.
Raut, R. D., Narkhede, B., & Gardas, B. B. (2017). “To identify the critical success factors of sustainable supply chain management practices in the context of oil and gas industries: ISM approach”. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 68, 33-47.
Roy, B., & Al Mamun, B. C. K. (2016). “Sustainable tourism supply chain management for tourism industry in Bangladesh”. Global Journal of Management and Business Research, 15(2), 1-9.
Saeed, M. A., & Kersten, W. (2020). “Supply chain sustainability performance indicators-A systematic literature review”. Logist. Res., 13(1), 6.
Seuring, S., & Müller, M. (2008). “From a literature review to a conceptual framework for sustainable supply chain management”. Journal of cleaner production, 16(15), 1699-1710
Si, S. L., You, X. Y., Liu, H. C., & Zhang, P (2018). “DEMATEL Technique: A Systematic Review of the State-of-the-Art Literature on Methodologies and Applications”. Mathematical Problems in Engineering, 2018.
Subramanian, L., Alexiou, C., Steele, P., & Tolani, F. (2020). Developing a sustainability index for public health supply chains. Sustainable Futures, 2, 100019.
Tseng, M. L., Ha, H. M., Lim, M. K., Wu, K. J., & Iranmanesh, M. (2020). “Sustainable supply chain management in stakeholders: supporting from sustainable supply and process management in the healthcare industry in Vietnam”. International Journal of Logistics Research and Applications, 1-20.
Yu, J. Y., & Ko, T. G. (2012). “A cross-cultural study of perceptions of medical tourism among Chinese, Japanese and Korean tourists in Korea”. Tourism management, 33(1), 80-88
Zhang, X., Song, H., & Huang, G. Q. (2009). “Tourism supply chain management: A new research agenda”. Tourism management, 30(3), 345-358.
Zhang, Y., & Murphy, P. (2009). “Supply-chain considerations in marketing underdeveloped regional destinations: A case study of Chinese tourism to the Goldfields region of Victoria”. Tourism Management, 30, 278–287.
گردشگری و توسعه
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 27
تابستان
تیر 1400
صفحه 123-136

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار