شناسایی الگوهای ذهنی کارآفرینان گردشگری نسبت به کارآفرینی پایدار گردشگری با استفاده از روش کیو (موردمطالعه: استان همدان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گردشگری، دانشگاه علم و هنر، یزد، ایران

2 دانشیار‌دانشکده‌علوم‌گردشگری،‌دانشگاه‌علم‌و‌فرهنگ

10.22034/jtd.2022.295572.2394

چکیده

کارآفرینی اگرچه سازوکار کسب منفعت اقتصادی است، به‌دلیل ظهور مفهوم توسعهٔ پایدار به‌منزلٔه مسئله‌ای حیاتی و اثرگذار بر نظام جهانی، گفته می‌شود که نباید صرفاً مبتنی بر تولید ثروت باشد. بنابراین، فعالیت‌های اقتصادی گردشگری نیازمند مشارکت بالایی از کارآفرینان پایدار است. با توجه به ظهور مفهوم کارآفرینی پایدار و الزام کارآفرینان صنعت گردشگری به‌سوی کارآفرینی پایدار، این پژوهش با هدف شناسایی و دسته‌بندی ذهنیت کارآفرینان درخصوص کارآفرینی پایدار گردشگری انجام شد. چارچوب فلسفی این پژوهش پارادایم تفسیری – اثبات‌گرایی است. روش پژوهش، برحسب هدف، کاربردی و، به‌لحاظ ماهیت اکتشافی، از نوع پژوهش آمیخته (کیفی - کمّی) است. جامعهٔ آماری پژوهش خبرگان کارآفرینی پایدار گردشگری استان همدان بودند که به‌صورت نمونه‌گیری گلوله‌برفی شناسایی شدند و، از طریق مصاحبهٔ نیمه‌ساختارمند مبتنی بر روش کیو، داده‌های لازم گردآوری شد. با تجزیه و تحلیل داده‌ها، 36 گزاره استخراج شد کهَ با تکمیل جدول کیو به‌وسیلهٔ خبرگان پژوهش و تحلیل آن‌ها با روش تحلیل عاملی اکتشافی، ذهنیت افراد هر گروه شناسایی و تحلیل شد. نتایج حاصل از این پژوهش به دو الگوی ذهنی کارآفرینان درخصوص کارآفرینی پایدار گردشگری یعنی الگوی کیفیت زندگی و اشتغال پایدار و الگوی نوآوری، دانش و نگرش پایدار منجر شد. با توجه به دو الگوی ذهنی پژوهش، کارآفرینی پایدار گردشگری از طریق توانمندسازی ذی‌نفعان و ظرفیت‌سازی محیطی به‌منظور‌ ایجاد اشتغال پایدار و همچنین توسعهٔ نوآوری‌های تأثیرگذار در عرصهٔ اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی ‌به افزایش ثروت و رفاه در جامعه منجر می‌شود و دستیابی به توسعهٔ پایدار گردشگری را تسهیل می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying the mental patterns of Tourism Entrepreneurs Towards Sustainable Tourism Entrepreneurship using Q Method (Case study: Hamadan province)

نویسندگان [English]

  • golnoush jabbari 1
  • seyed Saeed Hashemi 2
1 Ph.D. student of tourism, Science and Arts University, Yazd, Iran
2 Associate Professor, Department of Tourism Planning, Faculty of Tourism Sciences, University of Science and Culture.
چکیده [English]

The emergence of the concept of sustainable development as an urgent issue affecting the current global system, it has been argued that entrepreneurship should not be based solely on wealth creation. Tourism is one of the economic sectors in which high participation in the field of sustainable entrepreneurs is required. In this regard, the emergence of the concept of sustainable entrepreneurship and the obligation of entrepreneurs in the tourism industry to sustainable entrepreneurship has led this study to identify and categorize the mentality of entrepreneurs towards sustainable tourism entrepreneurship. The methodology of the research was applied in terms of objectives, exploratory in nature, and mixed-method research. 13 sustainable tourism entrepreneurs in Hamedan province were selected as the target population by snowball sampling and were interviewed semi-structured based on the Q method, and 36 propositions were extracted. Then, by completing the Q table by research experts and analyzing the data obtained by exploratory factor analysis, the mentality of individuals in each group was identified, analyzed, and examined. The results of this study include two mental models of entrepreneurs towards sustainable tourism entrepreneurship, including quality of life model and sustainable employment; and a pattern of innovation, sustainable knowledge, and attitude; identified. Therefore, according to two mental patterns of research, sustainable tourism entrepreneurship through the empowerment of stakeholders and environmental capacity to create sustainable employment, both the development of innovative innovations in the economic, social, and environmental arena leads to an increase in wealth and welfare in society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Entrepreneurs'
  • Mental
  • Sustainable Entrepreneurship
  • Tourism Industry
  • Q Method

مراجع

باصولی، مهدی، هاشمی، سید سعید، ایمانی خوشخو، محمدحسین و میرغفوری، سید حبیب‌الله (1398). طراحی مدل توسعهٔ کارآفرینی گردشگری فرهنگی با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی (مورد مطالعه: شهر یزد). گردشگری و توسعه، 8(2)، ۱۰۴-۸۳.
دانایی فرد، حسن، حسینی سید یعقوب و شیخها روزبه (1392). روش شناسی کیو: شالوده‌های نظری و چارچوب انجام پژوهش. تهران: انتشارات صفار.
رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا، پورطاهری، مهدی و پورجم علویجه، افسانه (1395). بومی‌سازی شاخص‌های مدیریت کارآفرینی پایدار گردشگری در هتل‌های ایران. گردشگری و توسعه، 5(1)، 26-44.
شاهد، سید حسین، رحمانی، بیژن و مرید سادات، پگاه (1400). تبیین مؤلفه‌های گردشگری ‌و ‌توسعهٔ ‌کارآفرینی ‌پایدار ‌در ‌نواحی ‌روستایی ‌بخش ‌مرکزی ‌شهرستان ‌همدان. نشریهٔ تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ۲۱(۶۰)، ۳۹۹-۴۲۰.
شریف‌زاده، محمد شریف، عبداله‌زاده، غلامحسین، اکبری، مرتضی و مبینی دهکردی، علی (1395). کارآفرینی و پایداری: به‌سوی کارآفرینی پایدار. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
ضیائی، محمود و عزیزی، عذرا (1398). راهنمای تدوین و کاربرد شاخص‌های ارزیابی توسعهٔ ‌پایدار گردشگری. تهران: نشر علوم اجتماعی.
محمدی، اسفندیار، شرفی، وحید، صیدیوسفی، معصومه و صیدیوسفی، ناهید (1397). شناسایی الگوهای ذهنی کارآفرینان نسبت به کارآفرینی فرهنگی با استفاده از روش کیو. فصلنامهٔ علمی - پژوهشی توسعهٔ کارآفرینی، 11(3)، 481-500.
موزر، س. ک. و کالتون، ج. (137۴). روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمهٔ کاظم ایزدی. تهران: انتشارات کیهان.
نجارزاده، محمد و نعمت‌الهی، مجید (1397). الگوی ساختاری عوامل‌ مؤثر بر درک ساکنان بومی نسبت به حمایت از توسعۀ پایدار گردشگری در مجموعۀ تخت‌ جمشید. جامعه‌شناسی کاربردی، 29(1)، 41-62.
Aghelie, A., Sorooshian, S., & Azizan, N. A. (2016). Research gap in sustainopreneurship. Indian Journal of Science and Technology, 9(12), 1-6. https://doi.org/10.17485/ijst/2016/v9i12/77648
Altinay, L., Sigala, M., & Waligo, V. (2016). Social value creation through tourism enterprise. Tourism Management, 54, 404-417. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2015.12.011
Audretsch, D. B., Bönte, W., & Keilbach, M. (2008). Entrepreneurship capital and its impact on knowledge diffusion and economic performance. Journal of business venturing, 23(6), 687-698. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2008.01.006
Belz, F. M., & Binder, J. K. (2017). Sustainable entrepreneurship: A convergent process model. Business Strategy and the Environment, 26(1), 1-17. https://doi.org/10.1002/bse.1887
Buckley, R. (2012). Sustainable tourism: Research and reality. Annals of Tourism Research, 39(2), 528–546. https://doi.org/10.1016/j.annals.2012.02.003
Carley, M., & Christie, I. (2017). Managing sustainable development. Routledge.‏ https://doi.org/10.4324/9781315091525
Cohen, B., & Winn, M. I. (2007). Market imperfections, opportunity and sustainable entrepreneurship. Journal of Business Venturing, 22(1), 29-49. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2004.12.001
Crnogaj, K., Rebernik, M., Hojnik, B. B., & Gomezelj, D. O. (2014). Building a model of researching the sustainable entrepreneurship in the tourism sector. Kybernetes.‏ https://doi.org/10.1108/K-07-2013-0155
Dean, T. J., & McMullen, J. S. (2007). Toward a theory of sustainable entrepreneurship: Reducing environmental degradation through entrepreneurial action. Journal of business venturing, 22(1), 50-76. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2005.09.003
Fu, H., Okumus, F., Wu, K., & Köseoglu, M. A. (2019). The entrepreneurship research in hospitality and tourism. International Journal of Hospitality Management, 78, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2018.10.005
James, L., Olsen, L. S., & Karlsdóttir, A. (2020). Sustainability and cruise tourism in the arctic: Stakeholder perspectives from Ísafjörður, Iceland and Qaqortoq, Greenland. Journal of Sustainable Tourism, 28(9), 1425-1441. https://doi.org/10.1080/09669582.2020.1745213
Katsikis, I. N., & Kyrgidou, L. P. (2007). The concept of sustainable entrepreneurship: A conceptual framework and empirical analysis. In Academy of Management Proceedings (Vol. 2007, No. 1, pp. 1–6). https://doi.org/10.5465/ambpp.2007.26530537
Lans, T., Blok, V., & Wesselink, R. (2014). Learning apart and together: towards an integrated competence framework for sustainable entrepreneurship in higher education. Journal of Cleaner Production, 62, 37–47. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2013.03.036
Larsson, M., Milestad, R., Hahn, T., & von Oelreich, J. (2016). The resilience of a sustainability entrepreneur in the Swedish food system. Sustain. 8. https://doi.org/10.3390/su8060550
Lebe, S. S., Mulej, M., Crnogaj, K., Rebernik, M., Hojnik, B. B., & Gomezelj, D. O. (2014). Building a model of researching the sustainable entrepreneurship in the tourism sector. Kybernetes, 43, 377–393. https://doi.org/10.1108/K-07-2013-0155
Lordkipanidze, M., Brezet, H., & Backman, M. (2005). The entrepreneurship factor in sustainable tourism development. Journal of cleaner production, 13(8), 787-798.‏ https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2004.02.043
McCool, S., Butler, R., Buckley, R., Weaver, D., & Wheeller, B. (2013). Is concept of sustainability Utopian: Ideally perfect but impracticable. Tourism Recreation Research, 38(2), 213–242. https://doi.org/10.1080/02508281.2013.11081746
Muñoz, P., & Cohen, B. (2018). Sustainable entrepreneurship research: Taking stock and looking ahead. Business Strategy and the Environment, 27(3), 300-322. https://doi.org/10.1002/bse.2000
O'Neill Jr, G. D., Hershauer, J. C., & Golden, J. S. (2009). The cultural context of sustainability entrepreneurship. Greener Management International, (55).‏ https://www.jstor.org/stable/greemanainte.55.33
Parrish, B. D., & Foxon, T. J. (2009). Sustainability entrepreneurship and equitable transitions to a low-carbon economy. Greener Management International, (55). https://www.jstor.org/stable/greemanainte.55.47
Porter, B. A., Orams, M. B., & Lück, M. (2018). Sustainable entrepreneurship tourism: An alternative development approach for remote coastal communities where awareness of tourism is low. Tourism Planning & Development, 15(2), 149-165. https://doi.org/10.1080/21568316.2017.1312507
Ragab, R., & Attallah, N. F. (2020). Sustainable Entrepreneurship: Relationship between tourism entrepreneurship and support of local-community’s culture. JOURNAL OF TOURISM RESEARCH V. 25 December 2020, 83.‏ http://jotr.eu/pdf_files/V25.pdf
Ruhanen, L., Weiler, B., Moyle, B. D., & McLennan, C. L. J. (2015). Trends and patterns in sustainable tourism research: A 25-year bibliometric analysis. Journal of Sustainable Tourism, 23(4), 517-535. https://doi.org/10.1080/09669582.2014.978790
Sarango-Lalangui, P, Santos, J. L. S., & Hormiga, E. (2018). The development of sustainable entrepreneurship research field. Sustainability, 10(6), 2005. https://doi.org/10.3390/su10062005
Schaltegger, S., & Wagner, M. (2011). Sustainable entrepreneurship and sustainability innovation: Categories and interactions. Business Strategy and the Environment, 20(4), 222–237. https://doi.org/10.1002/bse.682
Shepherd, D. A., & Patzelt, H. (2011). The new field of sustainable entrepreneurship: Studying entrepreneurial action linking “what is to be sustained” with “what is to be developed.” Entrepreneurship Theory and Practice, 35(1), 137–163. https://doi.org/10.1111/j.1540-6520.2010.00426.x
Terán-Yépez, E., Marín-Carrillo, G. M., del. Pilar Casado-Belmonte, M., & de las Mercedes Capobianco-Uriarte, M. (2020). Sustainable entrepreneurship: Review of its evolution and new trends. Journal of Cleaner Production, 252, 119742.‏ https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.119742
Thananusak, T. (2019). Science mapping of the knowledge base on sustainable entrepreneurship, 1996–2019. Sustainability, 11(13), 3565. https://doi.org/10.3390/su11133565
Tilley, F., & Young, W. (2009). Sustainability Entrepreneurs: Could They Be the True Wealth Generators of the Future? Greener Management International, (55), 79-92. https://www.jstor.org/stable/greemanainte.55.79
UNWTO (2017). World Tourism Organization and United Nations Development Programme. Tourism and the sustainable development Goals – journey to 2030. Madrid: UNWTO.
‏Urbaniec, M. (2018). Sustainable entrepreneurship: Innovation-related activities in European enterprises. Polish Journal of Environmental Studies, 27(4), 1773–1779. https://doi.org/10.15244/pjoes/78155
Youssef, A. B., Boubaker, S., & Omri, A. (2018). Entrepreneurship and sustainability: The need for innovative and institutional solutions. Technological Forecasting and Social Change, 129, 232-241.‏ https://doi.org/10.1016/j.techfore.2017.11.003

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار