مطالعۀ تطبیقی تأثیر عوامل مؤثر در گردشگری بین‌المللی در کشورهای توسعه‌یافته و درحال توسعۀ منتخب با تأکید بر شاخص نهادی ICRG (شاخص راهنمای بین‌المللی ریسک کشوری)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه ازاد اسلامی، اراک، ایران.

2 دکتری تخصصی علوم اقتصادی، استاد تمام دانشگاه بوعلی سینا همدان

3 استاد وعضوهیأت علمی دانشگاه علم وفرهنگ، تهران، ایران

4 دانشیار گروه اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران.

چکیده

در چارچوب الگوها و نظریات رشد و توسعه، توجه به رشد درون‌زا و توسعۀ پایدار جایگاهی ویژه و اهمیت خاصی داشته است. طی دهه‌های اخیر، صنعت گردشگری یکی از مهم‌ترین منابع پایدار، کارآمد و پویای درآمد و توسعه برای کشورها شناخته می‌شود. صنعت گردشگری، به‌ویژه در کشورهای درحال توسعه، با توجه به جاذبه‌های خاص فرهنگی، تاریخی و طبیعی باید بیش‏ازپیش مدنظر قرار گیرد و سیاست‌گذاری متناسبی درمورد آن لحاظ شود. در این تحقیق، با لحاظ‌کردن عوامل اقتصادی و نهادی (شاخص راهنمای ریسک بین‌المللی کشورها (ICRG)) به مقایسۀ تطبیقی دو گروه از کشورهای توسعه‌یافته و درحال توسعۀ منتخب طی سال‌های2000 تا 2016 پرداخته شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد ضریب تخمین میزان گردشگران دورۀ قبل، درجۀ بازبودن اقتصاد، زیرساخت‌های حمل‌ونقل و وضعیت شاخص نهادی ICRG در هر دو گروه از کشورها تأثیر مثبت و معناداری داشته است؛ البته شاخص نهادی  ICRGدر کشورهای درحال توسعه تأثیر بیشتری را نشان داده است. همچنین ضریب تخمین شاخص توسعۀ انسانی در کشورهای توسعه‌یافته مثبت و معنی‌دار است. ضریب تخمین سطح عمومی قیمت‌ها (تورم) در کشورهای توسعه‌یافته، کوچک اما منفی و معنی‌دار است، اما در کشورهای درحال توسعه ـ با توجه به وضعیت ارزش پول ملی در مقابل ارزهای خارجی گردشگران ـ این ضریب بسیار کوچک، اما مثبت و معنی‌دار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparativ Study the Impact of Effective Factors on International tourism in selected developed and developing countries (Dynamic Panel Data Approach) with emphasis on ICRG characteristic index (International country risk guide)

نویسندگان [English]

  • seyed mohammad hosseini salehi 1
  • mohammad hasan fotros 2
  • mohammad ایمانی خوشخو 3
  • ahmad sarlak 4
1 PhD student in economics, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran.
2 Ph.D. in Economic Sciences, Full Professor, Bu-Ali Sina University of Hamedan
3 Professor and member of the academic faculty of the University of Science and Culture, Tehran, Iran
4 Associate Professor, Department of Economics, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak, Iran.
چکیده [English]

Within the framework of growth and development patterns and theories of endogenous growth and development Sustainable development has a special place and importance. In recent decades, the tourism industry as one of the most important sustainable, efficient and dynamic sources of income and development for countries is known. Attention to the tourism industry, especially in the developing countries according to specific historical and natural cultural attractions should be considered and policy making has been proposed. In this research, it is tried that by considering Economic and characteristic Factors (Indicators of Risk Guidance International Countries ° ICRG ) Developed countries and developing countries were compared in 2000-2016 . The research findings show that the coefficient of estimates of the amount of tourists of the previous period, degree of openness of economy, Transport infrastructure and ICRG characteristic index status have positive and meaningful impact for each group of countries so that characteristic indicator of ICRG in Developing Countries has more impact. Also the coefficient of estimation of human development index for developed countries is positive and meaningful. General Price Level at Small but negative production countries are significant but in the Developing countries considering the value of National currency in the against the foreign currencies of tourists, this coefficient is very small but is positive and meaningful

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourism
  • characteristic Indicator
  • Political Risk
  • Open Degree Being an economy
  • transport infrastructure Purpose
ابوجعفری، روح‌الله (1385). «برداشت‌های اقتصاد نهادگرا و مطالعات اقتصاد اسلامی». فصلنامۀ اندیشۀ صادق، شمارۀ 22، ص 122-145.
احمدیان، مریم (1390). معرفی و نقد شاخص راهنمای ریسک بین‌المللی کشوری. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات محیط کسب‌وکار.
امامقلی‌پور، سارا و آسمانه، زهرا (1390). «تعیین ارتباط بین گردشگری و حکمرانی در کشورهای عضو OECD با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته GMM». اولین کنفرانس ملی جغرافیا، گردشگری، منابع طبیعی و توسعۀ پایدار، تهران.
ﭘﻮرﻓﺮج، ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ، ﻋﯿﺴﯽزاده روﺷﻦ، ﯾﻮﺳﻒ و ﭼﺮاﻏﯽ، ﮐﺒﺮی (1387). «ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت، ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی، رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی». فصل‌نامۀ اقتصاد و تجارت نوین، دورۀ 4، شمارۀ 13، ص 46-66.
تلیابی، فریبا و شاه‌آبادی، ابوالفضل (1395). «تأثیر نهاد حکمرانی کشور میزبان بر درآمد گردشگری کشورهای درحال توسعۀ منتخب». فصل‌نامۀ برنامهریزی و توسعۀ گردشگری، دورۀ 5، شمارۀ 16، ص 8-30.
راسخی، سعید و حسینی، سپیده (1392). «عوامل مؤثر بر تراکم گردشگری در کشورهای درحال توسعۀ منتخب». برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، سال سوم، شمارۀ 8، ص 69-86.
سیاح، علی (1392). تأثیر زیرساختهای حمل‌ونقل و شاخص حکمرانی بر تقاضای گردشگری کشورهای منتخب توسعه‌یافته و درحال توسعه طی دورۀ 2000-2011. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ اقتصاد، دانشکدۀ اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا.
شاه‌آبادی، ابوالفضل و سیاح، علی (1392). «تأثیر زیرساخت‌های اقتصادی بر گردشگری (رویکرد پنل دیتا)». برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، سال دوم، شمارۀ 7، ص 25-43.
شریفی رنانی، حسین، سجادیه خواجویی، فرزام و ترابی، افسانه (1392). «نقش حکمرانی خوب در جذب گردشگر (مطالعۀ موردی: کشورهای منتخب «OPEC»)». اولین همایش الکترونیکی ملی چشم‌انداز اقتصاد ایران با رویکرد حمایت از تولید ملی.
مریدی، مرضیه (1395). بررسی نقش گردشگری در توسعۀ اشتغال کلانشهرها. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ مدیریت شهری، دانشکدۀ مدیریت، واحد علوم تحقیقات تهران.

میرانی، نینا (1396). بررسی نقش کیفیت نهادی بر توسعۀ صنعت گردشگری پزشکی در ایران: رویکرد پویایی‌های سیستمی. پایان‌نامۀ دکتری، رشتۀ اقتصاد، دانشکدۀ اقتصاد، دانشگاه تبریز.

ندیری، محمد و محمدی، تیمور (1390). «بررسی تأثیر ساختارهای نهادی بر رشد اقتصادی با روش گشتاورهای تعمیم یافته». فصل‌نامۀ مدلسازی اقتصادی، سال پنجم، شمارۀ 15، ص 1-24.
Arellano, M., & Bond, S. (1991). “Some Tests of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and an Application to Employment Equations”. Review of Economic Studies, 58(12), 277-297.
Baltagi, B. H. (2008). Econometric Analysis of Panel Data. West Sussex: Wiley.
Greene, W. H. (2008). Econometric analysis. sixth edition. New Jersey, Upper Saddle River: Pearson International.
Lee, S. (2015). “Research note: Quality of government and tourism destination competitiveness”. Tourism Economics, 21(4), 881–888.
Lim, C., & McAleer, M. (2002). “Time series forecasts of international travel demand for Australia”. Tourism Management, 23(4), 389-396
North, D. (1990). Institutions, Institutional Change, and Economic Performance. Cambridge University Press. New York.
Oxford Dictionary of English (2004) [book on CD-ROM]. (2nd edition). New York, NY: Oxford University Press 
Rigobon, R., & Rodrik, D. (2005). “Rule of law, democracy, openness and income”. Economics of Transition, 13(3), 533–64.
Saha, S., Su, J. J., & Campbell, N. (2017). “Does political and economic freedom matter for inbound tourism? A cross-national panel data estimation”. Journal of Travel research, 56(2), 221-234.
Sequeira, T. N., & Nunes, P. M. (2008). “Does country risk influence international tourism? A dynamic panel data analysis”. Economic Record, 84(265), 223-236.
Steiner, C. (2006). Socialdistance, Security Threats and Tourism Volatility. University of Mainz Germany.
Witt, S. F., & Witt, C. A. (1995). “Forecasting  tourism  demand:  A review of empirical research”. International Journal of Forecasting, 11(3), 447-475