یادگیری حاصل از گردشگری کودکان در توسعۀ پایدار گردشگری: نقش تعدیل‌گر ویژگی‌های جمعیت‌شناختی خانواده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکدة اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران .

2 استادیار مدیریت گردشگری، گروه مدیریت دولتی و گردشگری، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

3 کارشناس ارشد مدیریت گردشگری، گروه مدیریت دولتی و گردشگری، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

4 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت، دانشگاه جامع علمی و کاربردی، اردبیل، ایران.

10.22034/jtd.2021.300771.2423

چکیده

آموزش و یادگیری عنصر اصلی برای داشتن جامعه‌ای پایدار است. در این میان، کودکان بالاترین پتانسیل را برای دریافت آموزش‌های مؤثر دارند. فضاهای گردشگری طراحی‌شدۀ مناسب با ابعاد وجودی کودک نقش استادی مناسب را برای تجربه‌کردن و آموختن درس‌‌های بزرگ زندگی دارد. فضاهای دوستدار کودک بیشتر به دنبال فراهم‌کردن بستری مناسب در محیط‌های گردشگری به‌منظور سرگرمی و تفریح، آموزش‌وپرورش، رشد فکری و اجتماعی این افراد است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش یادگیری حاصل از گردشگری کودکان در توسعۀ پایدار گردشگری انجام شد. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ والدین دارای فرزند تشکیل می‌دهند. نمونه‌ها از بین گردشگران شهر مشهد، که فرزندانشان بین شش تا دوازده سال داشتند، انتخاب شدند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 384 نفر به‌دست آمد که براساس روش نمونه‌گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب شدند. به‌منظور اندازه‌گیری متغیرها از پرسش‌نامۀ استاندارد استفاده شد. روایی پرسش‌نامه به‌صورت تشخیصی، همگرا و واگرا و پایایی پرسش‌نامه نیز با ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. آزمون مدل پژوهش براساس روش معادلات ساختاری و نرم‌افزار لیزرل انجام شد. نتایج نشان داد که انگیزش برای یادگیری در فواید یادگیری برای کودکان تأثیر مثبت دارد. انگیزش برای یادگیری در رفتارهای محافظت از محیط‌زیست کودکان تأثیر مثبت دارد. فواید یادگیری برای کودکان در رفتارهای محافظت از محیط‌زیست کودکان تأثیر مثبت دارد. ویژگی‌های جمعیت‌شناختی خانواده (جنسیت کودک، سطح تحصیلات والدین، متوسط درآمد ماهیانۀ خانواده، تعداد فرزندان خانواده) در فواید یادگیری و رفتارهای حفاظت از محیط‌زیست در کودکان گردشگر نقش تعدیلگر دارد. درنهایت نقش تعدیلگری ویژگی‌های جمعیت‌شناختی خانواده (جنسیت کودک، سطح تحصیلات والدین، متوسط درآمد ماهیانۀ خانواده، تعداد فرزندان خانواده) در ارتباط بین انگیزش برای یادگیری و فواید یادگیری در کودکان گردشگر نیز تأیید شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Learning of Children's Tourism in Sustainable Tourism Development: The Moderating Role of Family Demographic Characteristics.

نویسندگان [English]

  • Bagher Asgarnezhad Nouri 1
  • Vali Nemati 2
  • Maryam Fani 3
  • somayeh saebnia 4
1 Associate Professor of Business Administration, Department of Business Administration, Faculty of Economics and Management, Urmia University, Urmia, Iran .
2 Assistant Professor of Tourism Administration, Department of Public Administration and Tourism Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
3 MSc. of Tourism Administration, Department of Public Administration and Tourism Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
4 MSc. of Business Administration, Department of Management, Comprehensive Scientific and Applied University of Industrial Management, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

Education and learning is a key element to having a sustainable society in which children have the highest potential for effective education. Properly designed tourism spaces with the dimensions of the child's existence can play the role of a suitable teacher to experience and learn great life lessons with other attractions. Child-friendly spaces mainly seek to create a suitable environment in tourism environments for entertainment and recreation, education, intellectual and social development of these people. Therefore, the present study was conducted to investigate the role of learning from children's tourism on sustainable tourism development. The statistical population of the study includes all parents with children and the samples were selected from tourists in Mashhad whose children were between 6 and 12 years old. The sample size was obtained using Cochran's formula equal to 384 people who were selected based on available non-random sampling method. A standard questionnaire was used to measure the variables. The validity of the questionnaire was diagnostic, convergent and divergent and the reliability of the questionnaire was assessed with Cronbach's alpha coefficient. The research model was tested based on structural equation method and LISREL software. The results showed that motivation to learn has a positive effect on learning benefits for children. Motivation to learn has a positive effect on children's environmental protection behaviors. Benefits of learning for children have a positive effect on children's environmental protection behaviors Demographic characteristics of the family (including child gender, education level, parents, average family monthly income, number of children) have a moderating role on learning benefits and environmental protection behaviors in tourist children. Finally, the moderating role of family demographic characteristics (including child gender, parents' education level, average family monthly income, number of children in the family) in the relationship between learning motivation and learning benefits in tourist children was also confirmed

کلیدواژه‌ها [English]

  • Child tourism
  • child learning
  • sustainable tourism
  • environmental protection behavior
آذر، عادل، غلامزاده، رسول و قنواتی، مهدی (1391). مدلسازی مسیری ساختاری در مدیریت. تهران: انتشارات نگاه دانش.
آقاداداشی، زینب، میرزایی، روزبه و رمضانزاده لسبویی، مهدی (1396). ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و نقش آن در ارزیابی گردشگران بین‌المللی از جاذبه‌‌های مقاصد گردشگری شهری (مطالعۀ موردی: شهر اصفهان). کنفرانس ملی تحقیق و توسعه در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی نوین، تهران. https://civilica.com/doc/723532
ابراهیم‌زاده، سعید (1381). تعیین استانداردهای طول قد و وزن کودکان گروه سنی 6 تا 12 سال در ایران و مقایسه آن با استانداردهای بین‌المللی، مجلۀ خدمات علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی، ۹(۲)، ۶۳-۷۳.
اسعدی، میرمحمد، فلاح تفتی، حامد و زحمتکش سر دوراهی، مهدیه (1399). شناسایی و تحلیل مؤلفه‌های توسعۀ گردشگری کودک از منظر ویژگی‌های فرهنگی، زیرساختی و ظاهری مقصد (مورد مطالعه: شهر یزد). گردشگری و توسعه، ۹(۲)، 97-112.
بیرمی‌پور، علی، و عسکری، یوسف (1397). آموزش و پرورش شناختی در دورۀ پیش‌دبستانی. دهمین همایش ملی آموزش، تهران.
پورمعصوم، بهمن، فیاض، ایراندخت و بازرگان، سیمین (1396). شکل‌گیری سواد زیست‌محیطی کودکان براساس برنامۀ درسی راهبردی، برنامه‌ریزی چندبعدی و بستۀ یادگیری چندرسانه‌ای. تعلیم و تربیت، ۳۳(۱)، ۳۲-۹.
تجاری، فرشاد، صفانیا، محمدعلی، خلیلی، علی اصغر، دوستی، مرتضی و بیرق‌دار، فاطمه (1389). درک کیفیت خدمات، رضایتمندی و قصد بازگشت گردشگران به رویدادهای ورزشی. مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت تربیت بدنی، مرکز آموزشی و فرهنگی سما واحد قائمشهر.
رحمانی، زین‌العابدینی، پرهیزگار، محمدمهدی، امینی، محمدتقی و شیرمحمدی، یزدان (1393). عوامل بر اجرای سیاست‌های گردشگری در ایران. مطالعات مدیریت گردشگری، 8(24)، ۱۸۳-207.
شبیری، محمد و میبودی، حسین (1393). تأثیر بازی‌های آموزشی بر یادگیری مفاهیم بازیافت و استفادۀ مجدد در کودکان پسر پیش‌دبستانی. تعلیم و تربیت، 32(126)، ۶۹-86.
قربانی صابر، فاطمه و شمس، مجید (1399). توسعۀ گردشگری با تأکید بر فرهنگ و هنر (به‌عنوان شاخص‌های شهر خلاق، مورد همدان). فضای گردشگری، ۹(۳۵)، 17-32.
کیانی سلمی، صدیقه و نظری، نجمه (1396). گردشگری کودک و نقش آن در حفاظت از محیط زیست و توسعۀ گردشگری پایدار. چهارمین کنفرانس بینالمللی برنامهریزی و مدیریت محیط زیست، تهران، https://civilica.com/doc/589575
کیانی صبا، مرضیه، مرادی، الهام و نظری بدیع، سعیده (1391). نقش گردشگری بر ایجاد اشتغال‌زایی در کشورهای درحال توسعه. اولین همایش ملی جغرافیا و گردشگری در هزاره سوم، نجف‌آباد، https://civilica.com/doc/173638
لاولاک، کریستوفر و لورن، رایت (1388). اصول بازاریابی و خدمات، ترجمۀ ابوالفضل تاج‌زاده نمین. تهران: سمت.
محمدبیگی، ابوالفضل، محمدصالحی، نرگس و علی‌گل، محمد (1393). روایی و پایایی ابزارها و روش‌های مختلف اندازه‌گیری آن‌ها در پژوهش‌های کاربردی در سلامت. مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ۱۲(۱۳). ۱۱۱۷-۱۱۵۳.
محمدی، کریم، محمدزاده نصیرآبادی، مهناز و شرقی، طاهره (1398). شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر توسعۀ پایدار گردشگری روستایی. راهبردهای توسعۀ روستایی، ۶(۲)، 427-443.
مرتضوی، سعید، خوراکیان، علی‌رضا، ناصری‌نژاد، الهه و معماری، علی (1393). بررسی رابطه متقابل نوآوری درک‌شده سازمانی با سایر مؤلفه‌های جوّ سازمانی در کارکنان ستاد شرکت برق منطقه‌ای خراسان. مدیریت نوآوری، 3(9)، 33-52.
مرتضوی، موناسادات، حاجی کریمی، عباسعلی و خداداد حسینی، سیدحمید (1393). بررسی تحلیل اعتماد شناختی و عاطفی بر تبادلات رابطه‌ای خریداران و فروشندگان، تحقیقات بازاریابی نوین، 4(4)، ۱۶۷-182.
مصرآبادی، جواد، استوار، نگار و جعفریان، سکینه (1392). بررسی روایی سازه و تشخیصی پرسش‌نامه معنا در زندگی در دانشجویان. مجلۀ علوم رفتاری، 7(1)، ۸۳-۹۰.
مقصودی، حسین (1395). نقش گردش و گردشگری در تربیت کودکان. کنفرانس بینالمللی پژوهش در علوم و مهندسی. https://civilica.com/doc/537156
مهاجر، بشری، شفیعی، زاهد و خواجه احمدعطاری، علیرضا (1396). نقش گردشگری خلاق هنرمحور کودکان در توسعۀ پایدار. با تأکید بر صنایع دستی. کنفرانس بینالمللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد، توانمندی صنعت جهانگردی در توسعه، مشهد https://civilica.com/doc/699448
نریمانی، حسینعلی، محمدی، اعظم و بقایی، مسیب (1396). توسعۀ پایدار از طریق توانمندسازی جوامع محلی. اولین همایش ملی منابع طبیعی و توسعۀ پایدار در زاگرس مرکزی.
نصراللهی، زهرا و موسی بیکی ده‌آبادی، فریده (1394). تحلیل اهمیت عملکرد گردشگری پایدار: با استناد بر عوامل زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی. گردشگری شهری، ۲(۱)، 45-59.
همتی، زهرا و شبیری، سیدمحمد (1395). بررسی وضعیت آموزش محیط‌زیست در کشور ایران و مقایسۀ آن با سایر کشورهای جهان. انسان و محیط زیست. 14(2)، ۶۱-۸۱.
Brand Land, B. (1987). Interpretation and sustainable tourism: The potential and pitfalls. Journal of Sustainable Tourism, 1(2), 71-80.
Cheng, J. C. H., & Monroe, M. C. (2012). Connection to nature: Children’s affective attitude toward nature. Environment and behavior44(1), 31-49.
Baron, R. M., & Kenny. D. A. (1986). The moderator- mediator variable distinction in social psychol ogical research: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182.
Dunlap, R. E., & York, R. (2008). The globalization of environmental concern and the limits of the postmaterialist values explanation: Evidence from four multinational surveys. The Sociological Quarterly49(3), 529-563.
Fornell, C., & Larcker, F. D. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of Marketing Research, 18(3), 382–388.
Hofstede, G (1989) Organising for cultural diversity. European Management Journal, 7(4), 390-397.
Lehto, X. Y., Fu, X., Li, H., & Zhou, L. (2017). Vacation benefits and activities:Understanding Chinese family travelers. Journal of Hospitality & Tourism Research, 41(3), 301–328
Pender, L. (1999). Marketing Management for Travel and Tourism. Stanley Thornes PublishersLtd. UK: Cheltenham.
Wu, M. Y., Wall, G., Zu, Y., & Ying, T. (2019). Chinese children's family tourism experiences. Tourism Management Perspectives. 29, 166-175.
Yang, F. X., & Lau, V. M. C. (2019). Experiential learning for children at World Heritage Sites: The joint moderating effect of brand awareness and generation of Chinese family travelers. Tourism Management72, 1-11.
Yi, X., Fu, X., Yu, L., & Jiang, L. (2018). Authenticity and loyalty at heritage sites: The moderation effect of postmodern authenticity. Tourism Management67, 411-424.