توسعهٔ یک الگوی نوآوری در گردشگری به‌منزلهٔ صنعتی بین‌المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت صنعتی و کارآفرینی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی سازمانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت صنعتی و کارآفرینی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

10.22034/jtd.2021.299981.2417

چکیده

به مطالعات مربوط به نوآوری در گردشگری، حتی در کشورهای توسعه‌یافته، بیشتر طی سه سال اخیر توجه شده و توسعهٔ الگوهای نوآوری در این حوزه کمتر مورد توجه بوده است. ازاین‌رو، توجه به گردشگری و نوآوری در این حوزه، که یکی از استعدادهای ایران برای افزایش درآمدهای ملی است، اهمیت و ضرورت فراوانی دارد. این پژوهش با هدف توسعهٔ یک الگوی نوآوری در صنعت گردشگری انجام شد. جامعهٔ آماری پژوهش را 130 نفر از مدیران شرکت‏های فعال و نوپای (استارتاپ‏ها) گردشگری تبریز تشکیل دادند. این تحقیق، از نظر هدف، کاربردی و، از منظر روش، توصیفی - اکتشافی است. حجم نمونه، با استفاده از رابطهٔ کوکران، ۹۷ نمونه به دست آمد. با مطالعهٔ ادبیات موضوعی و پیشینهٔ پژوهش، عوامل مؤثر در نوآوری در گردشگری شناسایی و، با نظر خبرگان صنعت و دانشگاه (پنل خبرگان)، مدل مفهومی پژوهش طراحی شد. داده‏های گردآوری‏شده از طریق پرسش‌نامهٔ محقق‏ساخته، به‌منزلهٔ ابزار پژوهش، با روش تحلیل عاملی تأییدی و مدل‌سازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها نشان داد عوامل سرمایهٔ انسانی، مشارکت، تأمین مالی و فنّاوری اطلاعات در نوآوری در گردشگری اثر معنادار دارند. همچنین، دو متغیر تعدیلگر اندازهٔ شرکت و محیط کلان صنعت، در رابطه بین این عوامل و نوآوری در گردشگری، تأثیر مثبت و منفی داشتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Development of an Innovation Model in Tourism as an International Industry

نویسندگان [English]

  • Amin Habibirad 1
  • Fereshteh Valipour 2
  • Saeed Safari 3
1 Assistant professor, Department of Industrial and Entrepreneurship, Shahed University, Tehran, Iran .
2 Master of Organizational Entrepreneurship, Shahed University, Tehran, Iran.
3 Associate professor, Department of Industrial and Entrepreneurship, Shahed University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Studies related to innovation in tourism, even in developed countries, have received more attention in the last three years and the development of innovation models in this field has been less attention. Therefore, paying attention to tourism and innovation in this field, which is one of Iran's potential for increasing national income, is very important and necessary. The purpose of this research is to develop an innovation model in the tourism industry. The statistical population of the research was 130 managers of the tourism active companies and startups in Tabriz. This research is applied in terms of purpose and descriptive-exploratory in terms of method. Using Cochran's formula, the sample size estimated 97. By studying the research literature and background, the effective factors on innovation in tourism were identified and then with the opinion of industry and university experts (expert panel), the conceptual model of the research was designed. The data collected through a researcher-made questionnaire, as a research tool, was analyzed via confirmatory factor analysis and structural equation modeling by partial least squares method. The findings showed that the factors of human capital, participation, financing and information technology (IT) have a significant effect on innovation in tourism. Also, two moderating variables of company size and industry macro environment had a positive and negative effect on the relationship between these factors and innovation in tourism

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourism industry
  • innovation
  • innovation in services
  • marketing innovation
  • structural equation modeling
  • model development

مراجع

پوراحمد، احمد، فرهودی، رحمت‏الله و برادران‏نیا، آیدا (۱۳۹۶). ارزیابی نقش فنّاوری اطلاعات در ارتقای صنعت گردشگری جزیرهٔ کیش. نشریهٔ گردشگری شهری، ۴(۴)، ۱۳-۳۴.
حسین‌زاده دلیر، کریم، سلطانی، علیرضا و کریم‌پور، یحیی (۱۳۹۸). بررسی وضعیت کلان‌شهر تبریز در مسیر جهانی ‌شدن با تأکید بر پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری. نشریهٔ علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی، ۲۳(۷۰)، ۵۹-۷۷.
حضوری، محمدجواد و خدام حسینی، سیدحمید (1394). طراحی و تبیین مدلی برای نهادینه ‏کردن نوآوری در بخش دولتی ایران. دوماهنامهٔ علمی - پژوهشی دانشگاه شاهد، ۱۲(۱۱)، ۳۷-۵۷.
خدام عباسی، نجمه، شهریاری‏پور، رضا و امین بیدختی، علی‏اکبر (۱۳۹۶). ارائهٔ مدل نوآوری در دانشگاه براساس فرهنگ یادگیری و مدیریت دانش. پژوهشنامهٔ آموزش عالی، ۱۰(۳۷)، ۳۳-۶۰.
زرآبادی، زهراسادات و عبدالله، بهار (۱۳۹۳). ارزیابی عوامل مؤثر بر توسعهٔ صنعت گردشگری منطقهٔ آزاد چابهار با بهره‏گیری از روش فرایند تحلیل شبکهٔ (ANP). نشریهٔ انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، (۶)، ۳۷-۴۸.
زروکی، شهریار و اولیایی‏نسب، مرضیه (۱۳۹۶). بررسی عوامل مؤثر بر رشد گردشگری با تأکید بر رقابت‏پذیری مقصد کاربردی از روش داده‏های تابلویی پویا و تخمین‏زن GMM-Sys. مجلهٔ برنامه‏ریزی و توسعهٔ گردشگری، ۶(۲۳)، ۷۷-۱۰۴.
زندی، محمد احسان، خیاطیان یزدی، محمد صادق و محمدی، مهدی (۱۳۹۹). شناسایی عوامل مؤثر بر ظرفیت نوآوری بنگاه‌های دانش‌بنیان حوزهٔ فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در ایران. فصلنامهٔ مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، ۱۳(۱)، ۹۳-۱۲۷.
صادقی، منصور، صادقی، علیرضا، نیکوکار، غلامحسین و نادری خورشیدی، علیرضا (۱۳۹۰). تحلیل مدل عوامل سازمانی، گروهی و فردی مؤثر بر توسعهٔ نوآوری در سازمان‏های پژوهشاتی و فنّاور. پژوهش و توسعهٔ فنّاوری، ۳(۵)، ۳۶-۶۶.
طباطبائی، سیدسجاد، مطهری‌نژاد، حسین و تیرگر، هدایت (۱۳۹۵). اعتباریابی ابزار سنجش هویت معلمی پزشکان مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی. نشریهٔ علمی - پژوهشی گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، ۱۳(۶)، ۱-۱۲.
گی، چاک و فایوس سولا، ادواردو (۱۳۸۶). جهانگردی در چشم‏اندازی جامع. تهران: دفتر پژوهش‏های فرهنگی.
محمودی میمند، محمد، مظلومی، نادر و وجدانی، فواد (۱۳۹۴). عوامل مؤثر بر نوآوری در صنعت بیمهٔ کشور. پژوهشنامهٔ بیمه، ۳۰(۱)، ۵۳-۹۴.
مطرانلویی، پریسا (۱۳۹۴). مروری بر وضعیت صنعت گردشگری و نقش بخش خصوصی. تهران: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، معاونت بررسی‏های اقتصادی.
Abbas, J., Zhang, Q., Hussain, I., Akram, S., Afaq, A., & Shad, M. A. (2020). Sustainable innovation in small and medium enterprise: The impact of knowledge management on organizational innovation through a mediation analysis by using SEM approach. Journal of Sustainability, 12(6), 2407.
Aldebert, B., Dang, R. J., & Longhi, C. (2011). Innovation in the Tourism Industry: The Case of Tourism. Tourism Management, 32(5), 1204-1213.
Alrawadieh, Z., Karayilan, E., & Cetin, G. (2019). Understanding the Challenges of Refugee Entrepreneurship in Tourism and Hospitality. The Service Industries Journal, 39(9-10), 717-740.
Andreassen, T. W., Kristensson, P., Lervik-Olsen, L., Parasuraman, A., McColl-Kennedy, J. R., Edvardsson, B., & Colurcio, M. (2016). Linking service design to value creation and service research. Journal of Service Management, 27, 121-129.
Benur, A. M., & Bramwell, B. (2015). Tourism product development and product diversification in destinations. Journal of Tourism Management, 50, 213-224.
Biemans, W. G., Griffin, A., & Moenaert, R. K. (2016). Perspective: New service development: How the field developed, its current status and recommendations to move the field forward. Journal of Product Innovation Management, 33(4), 382-397.
Bigliardi, B., Ferraro, G., Filippelli, S., & Galati, F. (2020). Innovation Models in Food Industry: A Review of the Literature. Journal of Technology Management Innovation, 15(3), 97-
Buhalis, D., Harwood, T., Bogicevic, V., Viglia, G., Beldona, S., & Hofacker, C. (2019). Technological disruptions in services: Lessons from tourism and hospitality. Journal of Service Management, 30(4), 484-506.
Custódio Santos, M., Ferreira, A., Costa, C., & Santos, J. A. C. (2020). A model for the development of innovative tourism products: from service to transformation. Sustainability, 12(11), 4362.
Cegarra-Navarro, J. G., Jimenz-Jimenz, D., & Garcia-Perez, A. (2019). An integrative view of knowledge processes and a learning culture for ambidexterity: Toward improved organizational performance in the banking sector. IEEE Transactions on Engineering Management, 68(2), 408-417.
de Larrea, G. L., Altin, M., Koseoglu, M. A., & Okumus, F. (2021). An integrative systematic review of innovation research in hospitality
and tourism. Tourism Management Perspectives, 37, 100789.
de Oliveira, L. S., Echeveste, M. E., & Cortimiglia, M. N. (2018). Critical success factors for open innovation implementation. Journal of Organizational Change Management, 31(6), 1283-1294.
Divisekra, S., & Nguyen, V. K. (2018). Determinants of Innovation in Tourism Evidence of Australia. Tourism Management, 67, 157-167.
Hadhri, W., Arvanitis, R., & M’Henni, H. (2016). Determinants of Innovation Activities in Small and Open Economies: The Lebanese Business Sector. Journal of Innovation Economics Management, (3), 77-107.
Hall, C. M., & Williams, A. (2008). Tourism and innovation. London: Routledge.
Hjalager, A. M. (2010). A Review of Innovation Research in Tourism. Tourism Management, 31(1), 1-12.
Johannessen, J. A. (2008). Organisational innovation as part of knowledge management. International Journal of Information Management, 28(5), 403-412.
Kalvet, T., Olesk, M., Tiits, M., & Raun, J. (2020). Innovative tools for tourism and cultural tourism impact assessment. Sustainability, 12(18), 7470.
Kitsios, F., & Kamariotou, M. (2019). Mapping new service development: A review and synthesis of literature. The Service Industries Journal, 40(9-10), 682-704.
Kogabayev, T., & Maziliauskas, A. (2017). The Definition and Classification of Innovation. Journal of Business and Public Administration, 8(1), 59-72.
Lai, Y. L., & Lin, F. J. (2012). The Effects of Knowledge Management and Technology Innovation on New Product Development Performance -An Empirical Study of Taiwanese Machine Tools Industry. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 40, 157-164.
Lee, C., Hallak, R., & Sardeshmukh, S. R. (2016). Innovation, entrepreneurship, and restaurant performance: A higher-order structural model. Tourism Management, 53, 215-228.
Liao, S. H., & Wu, C. C. (2010). System perspective of knowledge management, organizational learning, and organizational innovation. Expert Systems with Applications, 37(2), 1096-1103.
Martin-Rios, C., & Ciobanu, T. (2019). Hospitality innovation strategies: An analysis of success factors and challenges. Tourism Management, 70, 218-229.
Messina, V. (2021). Travel and Tourism Economic Impact 2021, World Travel and Tourism Council.
Milutinović, R., Stošić, B., & Štavljanin, V. (2018). The application of online platforms in open innovation. Journal of Information Technology and Applications, 14(2), 92-99.
Najda-Janoszka, M., & Kopera, S. (2014). Exploring Barriers to Innovation in Tourism Industry–the Case of Southern Region of Poland. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 110, 190-201.
Nguyen, V. K., Natoli, R., & Divisekera, S., (2021). Innovation and productivity in tourism small and medium enterprises: A longitudinal study. Tourism Management Perspectives, 38, 100804.
Nystrom, P. C., Ramamurthy, K., & Wilson, A. L. (2002). Organizational context, climate and innovativeness: adoption of imaging technology. Journal of Engineering Technology Management, 19(3-4), 221-247.
Olimovich, D. I., Samatovich, R. S., Farmanovna, E. A., Khabibulayevna, K. S., & Saymurodovich, N. Z. (2020). The economic impact of innovations in tourism and hospitality. Journal of Critical Reviews, 7(9), 258-261.
Page, A. L., & Schirr, G. R. (2008). Growth and development of a body of knowledge: 16 years of new product development research, 1989-2004. Journal of Product Innovation Management, 25(3), 233-248.
Pasher, E., & Tuvya, R. (2011). The complete guide to knowledge management. A Strategic Plan to Leverage Your Company's Intellectual.
Pikkemaat, B., Peters, M., & Chan, C. S. (2018). Needs, Drivers and Barriers of Innovations: The Case of an Alpin Community-Model Destination. Tourism Management Perspectives, 25, 53-63.
Pikkemaat, B., Peters, M., & Bichler, B. F. (2019). Innovation research in tourism: Research streams and actions for the future. Journal of Hospitality and Tourism Management, 41, 184-196.
Rauter, R., Globocnik, D., Perl-Vorbach, E., & Baumgartner, R. J. (2018). Open innovation and its effects on economic and sustainability innovation performance. Journal of Innovation & Knowledge, 4(4), 2018, 226:233
Tobiassen, A., & Pettersen, I. (2017). Exploring open innovation collaboration between SMEs and larger customers: The case of high-technology firms. Baltic Journal of Management, 13(1), 2018, 65:83.
Trott, P. (2017). Innovation Management and New Product Development 6th ed. Pearson: Harlow, UK.
Tsai, W., Verma, R., & Schmidt, G. (2008). New service development. In Handbook of New Product Development Management (pp. 495-525). Butterworth-Heinemann.
Van de Ven, A. H., Angle, H. L., & Poole, M. S. (2000). Research on the Management of Innovation: The Minnesota Studies. Oxford University Press, New York.
 Walder, B. (2007). Tourismus-Management von Innovationen. Tectum Verlag: Marburg, Germany.
Weyers, M., & Louw, L. (2017). Framework for the classification of service standardisation. The Service Industries Journal, 37(7-8), 409-425.
Wolcott, R. C., & Lippitz, M. (2009). Grow from Within: Mastering Corporate Entrepreneurship and Innovation. Innovation, 211, 214.
Xu, J., Houssin, R., Bernard, A., & Caillaud, E. (2013). Systemic modeling of knowledge for innovation in design. CIRP Journal of Manufacturing Science and Technology, 6(1), 1-12.
Zach, F. (2016). Collaboration for innovation in tourism organizations: Leadership support, innovation formality, and communication. Journal of Hospitality and Tourism Research, 40(3), 271-290.
Zenker, S., & Kock, F. (2020). The coronavirus pandemic-a critical discussion of a tourism research agenda. Tourism Management, 81, 104-164.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار