شناسایی و اولویت ‏بندی جاذبه ‏های موسیقایی مؤثر در توسعۀ گردشگری کودک (مطالعۀ موردی: شهر خلاق سنندج)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 . استادیار پژوهشکدۀ توسعۀ تکنولوژی (ACECR)، دکتری مدیریت گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ

2 کارشناسی‏ ارشد برنامه ‏ریزی توسعۀ جهانگردی دانشگاه علم و فرهنگ

چکیده

گردشگری امروز فراصنعتی فراگیر است که تمامی اقشار جامعه از جمله کودکان را که بخش سرنوشت ‏ساز جامعه‌اند دربر می‌گیرد. از دیگر سو، شهرهای خلاق، با داشتن ظرفیت‏های لازم برای گردشگری نسل سوم، می‏توانند در توسعۀ گردشگری کودک و فعال‏تر و خلاق‏ تر کردن این گروه از جامعه سهم مؤثرتری به‌عهده گیرند. به این منظور، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت‏بندی جاذبه‏های تأثیرگذار موسیقایی شهر خلاق سنندج در گردشگری کودک انجام شده ‏است. این پژوهش، از لحاظ هدف، بنیادی ـ کاربردی است و با روش اسنادی و کتابخانه‏ای و کسب آرای خبرگان از طریق پرسش‌نامه و استفاده از روش دیمتل، به‌منظور یافتن تأثیرگذارترین جاذبه‏ های موسیقایی این شهر خلاق یونسکو، انجام پذیرفته ‏است. داده‏های مورد نیاز این پژوهش از طریق تکمیل پرسش‌نامۀ ماتریسی توسط افراد شناسایی‌شده در اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کردستان، شهرداری سنندج، استادان دورۀ راهنمایان گردشگری کودک و انجمن موسیقی شهر سنندج گردآوری شده است. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، از میان 25 جاذبۀ موسیقایی شهر خلاق سنندج که از مطالعۀ ادبیات به‌دست آمده‌اند، چهار جاذبۀ موسیقی زنده، گردشگری موسیقی، موسیقی محلی و جشنواره‏های موسیقی با بالاترین تأثیرگذاری و تعامل تعیین شدند که در سمت بالا و راست نمودار علّی جاذبه‏ها قرار گرفته‌اند. به این ترتیب، اگر برنامه‏ریزان گردشگری کودک در شهر سنندج، نخستین شهر خلاق موسیقی ایران، به این عوامل توجه کنند، می‏توان به توسعۀ گردشگری موسیقی کودک، به‌مثابه یک سرمایۀ ملی، امیدوار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying and Prioritizing Musical Attractions Effective in the Development of Child Tourism (Case study: Sanandaj Creative City)

نویسندگان [English]

  • Mehrnoosh Bastenegar 1
  • Rezvan Ghamari 2
1 Assistant Professor of the Technology Development Institute (ACECR), Ph.D. in Tourism Management, University of Science and Culture
2 Master of Tourism Development Planning, University of Science and Culture
چکیده [English]

Today, tourism is a trans-industry that encompasses all sections of society, such as children, who are a crucial part of society. Also, creative cities with the necessary capacities for third-generation tourism can take a more effective part in the development of child tourism to make this group of society more active and creative. For this purpose, the present study has been carried out to identify and prioritize the musical attractions, which are effective in children's tourism, of Sanandaj where is a creative city. This research is Fundamental - applied in terms of purpose, and with bibliographical studies method and obtaining the opinions of experts through a questionnaire and the DEMATEL technique, has been done to find the most impressive musical attractions of this creative city of UNESCO. The data required for this research have been collected by completing a matrix questionnaire by individuals identified in the Administration of Cultural Heritage, Tourism and Handicrafts of Kurdistan Province, Sanandaj Municipality, teachers of children's tourism guides, and Sanandaj Music Association. According to the results of this study, among the 25 musical attractions of the creative city, Sanandaj, identified from the study of literature, live music, music tourism, local music, and music festivals, are four attractions with the highest impact and interaction, and they are shown in the top and the right of the causal diagram. Thus, if these factors are considered by children's tourism planners in Sanandaj, the first creative city of Iranian music, we can hope for the development of children's music tourism as a national asset

کلیدواژه‌ها [English]

  • Creative tourism
  • creative city of music
  • child tourism
  • Sanandaj
  • music
آخوندی، زهرا و افهمی، رضا (1397). الگوی کاربردی پرورش خلاقیت کودکان از طریق موسیقی توسط معلمان غیرمتخصص در مدارس ابتدایی با اتکا به تجارب آموزشی و نوآوری‏های موسیقایی جان کیج. فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 7(4)، 70-33.
احمدی، جلیله و محمدی‏زاده، علیرضا (1397). بررسی تأثیر موسیقی بر میزان کاهش استرس، اضطراب و افسردگی هنرجویان موسیقی آموزشگاه‏های هنری شهر بیرجند در سال 96. نخستین همایش ملی و علمی آموزشی هنر و سلامت، نیشابور، 23 فروردین 1397.
افشاری، مرتضی (1399). گردشگری موسیقی، مفاهیم و پتانسیل‏ها. هفتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات در حوزۀ علوم انسانی و مدیریت کارآفرینی ایران، تهران، 19 خرداد 1399.
افتخاریان، بهنام (1392). بررسی نقش جشنواره‏های موسیقی در توسعۀ گردشگری ایران. اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پایدار. همدان، دانشکدۀ شهید مفتح همدان، 30 آبان 1392.
امانی، احمد (1383). رقص کردی و روان‏درمانی. فصلنامۀ تازه‏های روان‏درمانی، 10( 37-38)، 73-89.
اسعدی، ارغوان، سیداحمدی زاویه، سیدسعید و اردکانیان، عباس (1393). رقص‏های محلی ایران، جاذبه‏ای فرهنگی برای گردشگران. مدیریت فرهنگی، 8(24)، 91-114.
بسته ‏‏نگار، مهرنوش، حسنی، علی و خاکزاربفرویی مرتضی (1396). مدل مفهومی گردشگری خلاق. فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی گردشگری و توسعه، 6(11)، 81-108.
باقری، مهدی، آزاده‌فر، محمدرضا و مریدی، رضا (1397). الگوی مصرف موسیقی مردم‏پسند کردی در کردستان ایران. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ اتنوموزیکولوژی دانشکدۀ موسیقی، دانشگاه هنر.
پشت‏دار، علی محمد و دانش‏طلب، اکبر (1394). بررسی مبانی زیباشناسی و بدیع، انواع موسیقی شعر و ویژگی‏های سبکی ترانه از مشروطیت تا انقلاب اسلامی. پژوهش‌نامۀ اورمزد، 8(26). https://civilica.com/doc/753303
تاج‏زاده نمین، ابوالفضل و هاشم‏زاده، ژاله (1393). نقش جشنواره‏های موسیقی محلی در توسعۀ گردشگری از دیدگاه گردشگران بالقوه. فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری، 8(26)، 25-52.
حاج امینی، بهمن (1395). زندگی موسیقایی کردستان در سدۀ اخیر بررسی موردی شهر سنندج، فصلنامه تخصصی ماهور (71)، 101
حاصلی، حمید، آزاده‌فر محمدرضا و اردلان، حمیدرضا اردلان (1395). مطالعۀ گونۀ موسیقایی مجلسی در سنندج در بستر مردمشناسی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ اتنوموزیکولوژی دانشکدۀ موسیقی، دانشگاه هنر.
خدامی، علی‏رضا، رحمانی، جبار و شریفی، عالمه (1392). رقص، فرهنگ و مذهب نگاهی انسان‏شناختی به رقص‌های سنتی. پژوهش‏های انسانشناسی ایران، 2(2)، 69-87.
خلیلی، مژگان (۱۹ مهر 1399). متن منتشرشده در کانال تلگرامی سیمیاگری:
سیمیاگری-۳۳-10-10 /https://telegra.ph
دهقانی، بابک و پریور، علی (1398). پیشرفت تحصیلی کودکان دوزبانه در مقایسه با کودکان تک‌زبانه با استفاده از ریتم در موسیقی. دوماهنامۀ علمی ـ تخصصی پژوهش در هنر و علوم تخصصی، 4(15). 11-22
راستگو، نیلوفر (1398). گردشگری مبتنی بر موسیقی سنتی: ابزار، هدف یا وسیلۀ مدیریت مقصد. فصلنامۀ هنر و تمدن شرق، 7(23). 49-56
رهروان، پروانه، اسکندری، حسین و نصرت‌آبادی، مسعود (1396). نقش آموزش موسیقی در ارتقای ظرفیت‏های هوشی کودکان 2تا 4 سال. مجموعه مقالات ششمین کنگرۀ انجمن روانشناسی ایران، روانشناسی معاصر، 96(12)، 833-837.
ریاحی، مقدسه (1398). واکاوی اثرات اجتماعی و اقتصادی گردشگری موسیقی بر جامعۀ محلی مازندران. دهمین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پایدار، مازندران، 24 بهمن 98.
زارعی، مصطفی (1398). تاریخ موسیقی سنندج. نشر مادیار، چاپ اول
ذبیحی‏فر، احسان و محسنی، سیدشاهین (1400). موسیقی عرفان؛ گسترۀ معنایی و مصادیق در متون سنتی. پژوهش‏نامۀ انتقادی متون و برنامه‏های علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 21(5)، 135-161
سقایی، مهدی و خوشه‌بست، فرزانه (1397). تحلیل استراتژیک گردشگری رویداد در ایران (مورد شناسایی: جشنوارۀ طلای سرخ شهرستان قائنات). فصلنامۀ جغرافیا و آمایش شهری ـ منطقهای، 8(27)، 75-94.
شیرمحمدی، یزدان، جلالیان، اسحاق، هاشمی باغی، زینب و ترکاشوند، سعید (1398). بررسی تأثیر رویدادهای فرهنگی بر تصویر شناختی و عاطفی مقصد گردشگری (مورد مطالعه: شهر کرج). نشریۀ برنامه‏ریزی و توسعۀ گردشگری، 8(31)، 147-161.
شفیعی، زاهد و نوروزی، الهام (1393). گردشگری آموزشی بستری برای رشد کودک. کنفرانس بینالمللی اقتصاد، حسابداری، مدیریت و علوم اجتماعی. هلند، سزسیسین، 11-12 دسامبر 2014.
صدفی، آیدا و فاضل، حسن (1398). اثربخشی آموزش به روش کارل ارف بر توجه دیداری و حافظۀ دیداری کودکان پیش‌دبستانی. چهارمین همایش ملی روانشناسی و علوم تربیتی ایران، 30 آبان 98.
ضیائی، محمود، قادری، اسماعیل و متوسل‌الحق، آزاده (1394). شناسایی ظرفیت‌های توسعۀ گردشگری خلاق در مقصد شهری یزد. وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکدۀ مدیریت و حسابداری، پایان‏نامه کارشناسی ارشد.
طاهری، صدرالدین (1390). رقص، بازی، نمایش در آثار پیش از اسلام ایران. نشریۀ هنرهای زیبا ـ هنرهای نمایشی و موسیقی، 3(43)، 41-49.
عبداللهی، شیوا، پاکباز، مهرداد و فخر، ایمان(1395). استفاده از نشانه‏ها و تصویرسازی ذهنی در آموزش موسیقی به کودک. پایان‏نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ موسیقی نوازندگی ساز جهانی، دانشکدۀ موسیقی، دانشگاه هنر.
علاءالدینی، ابوالفضل (1399). مطالعه‌ای در باب اصول تربیت کودک از دیدگاه پیامبر اکرم (ص). سومین کنگرۀ بین‏المللی علوم روانشناختی و آموزشی، 4 اردیبهشت 99.
فارسانی، ماهدخت، خلیلوند، کلثوم و قاسمی، یارمحمد (1393). بررسی اثرات فرهنگی بر کودکان و نوجوانان شهر اهواز بعد از گردشگری بین‏المللی. پایان‏نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ برنامه‏ریزی گردشگری توریسم، مؤسسۀ آموزش عالی باختر ایلام.
فرخ‏زاد، محمد و حاجی رضایی، زهرا (1395). نقش و اهمیت موسیقی استرآباد در شکل‏گیری معماری بافت قدیم گرگان. دومین کنفرانس سالانۀ پژوهش‏های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری، تهران.
فلاحی، ویدا، صفری، یحیی و یوسف فرحنک، ماندانا (1390). تأثیر آموزش با رویکرد تربیت هنری بر فعالیت‏های هنری و مهارت‏های فرآیندی دانش‏آموزان پایه چهارم ابتدایی. نوآوری های آموزشی، 10(39)، 101- 118 .
قنبری، ابوالفضل و فرزان‌کیا، شیرین (1396). بررسی تأثیر آموزش کودکان بر حل مشکلات مربوط به گردشگری. پنجمین کنگرۀ بین‌المللی عمران، معماری و توسعۀ شهری. تهران، دی ماه 1396.
کائدی، روح‏اللّه و رمانی، سعید (1395). نقش بازی در رشد کودکان شناخت و آگاهی، عزت نفس، عاطفی، خلاقیت، اخلاق. اولین کنفرانس سراسری پژوهش‏های نوین روانشناسی و علوم اجتماعی، 28 اردیبهشت 1395.
کیان، مهسا و مسروری جنت، ندا (1399). نقش موسیقی درمانی در روند بهبود کودکان اوتیسم و معیارهای کالبددرمانی. هفتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزۀ علوم جغرافیا، معماری و شهرسازی، تهران، خرداد 1399.
مبارکی، خالد، سریر، محمد و آریان‌پور، امیراشرف (1393). کاربرد نغمه‏های موسیقی کردی در آموزش ویلن کودکان. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ موسیقی گرایش نوازندگی ساز جهانی. دانشکدۀ هنر و معماری، گروه موسیقی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
محب‏علی، حمیرا (1389). آموزش کودکان راهی برای نهادینه‌شدن گردشگری. ماهنامۀ تخصصی گردشگری ایرانا، 5(133)، 41-47.
محمدی، سرور و عارف، محمد (1390). بازنمود فرهنگ و هویت ملی در هنرهای مردمی: بررسی تحلیلی و خاستگاه شناختی رقص‏های مردمی استان کردستان. اولین کنفرانس ملی تحقیق و توسعه در هزارۀ سوم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی‌آباد کتول، 22آبان ماه90.
مقصودی، حسین (1395). نقش گردش و گردشگری در تربیت کودکان. اولین کنفرانس تحقیقات علمی مهندسی. ترکیه، دانشگاه استانبول، 28 جولای 2016.
ملاشاهی، سارا و هاشمی نصرت‌آباد، تورج (1398). اثربخشی موسیقی‌درمانی فعال بر اضطراب و مهارت‏های اجتماعی کودکان پیش دبستانی. پنجمین کنفرانس ملی و نوآوری‏های اخیر روانشناسی، کاربردها و توانمندسازی. تهران، خرداد 1398.
ملکی، سعید، مرادی‌مفر، سمیرا و حسین‌زاده، اکبر (1393). اولویت‌بندی شاخص‏های شهر خلاق با استفاده از مدل تحلیل شبکه (مورد مطالعه: مناطق شهری 1 و 4 شهر زنجان). شهر پایدار، 2(1)، 78-98.
مهاجر، بشری و شفیعی، زاهد (1395). شناسایی مؤلفه‏های کلیدی گردشگری خلاق هنرمحور برای کودکان (مورد مطالعه: اصفهان شهر خلاق صنایع دستی). پایان‏نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ مدیریت جهانگردی گرایش برنامه‏ریزی، اصفهان.
مهاجر، بشری (1396). نقش گردشگری خلاق کودکان در توسعۀ پایدار. اولین همایش گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پاک. همدان، خرداد 1396.
نجفیان، سارا و ساعدی، مازیار (1399). بررسی و ارزیابی جایگاه کودک در معماری معاصر پروژه‏های مسکونی (نمونۀ موردی: شهر سنندج). چهارمین مجمع توسعه فناوری و کنفرانس بین‏المللی یافته‏های نوین عمران معماری و صنعت ساختمان ایران، تهران، خرداد 1399.
نوروزی طلب، علیرضا و عادلوند، پدیده (1393). مطالعۀ تطبیقی رقص شیوا و رقص سماع. نشریۀ علمی باغ نظر، 11(28)، 15-24.
نیکنام، منوچهر و حاجبی، آیدا (1395). تأثیر برگزاری جشنواره‏های موسیقی محلی در جذب گردشگر فرهنگی (مورد مطالعه: موسیقی کردی). دومین کنفرانس بین‏المللی ایده‏های نوین در کشاورزی، محیط زیست و گردشگری. اردبیل، 11خرداد 1395.
Curtale, R. (2018). Analyzing children’s impact on parents’ tourist choices. Young Consumers.‏
Getz, D. (2010). The nature and scope of festival studies. International journal of event management research, 5(1), 1-47. ‏
Grammenos, D., & Antona, M. (2018). Future designers: Introducing creativity, design thinking & design to children. International journal of child-computer interaction, 16, 16-24.‏
Khoo-Lattimore, C. (2015). Kids on board: Methodological challenges, concerns and clarifications when including young children's voices in tourism research. Current Issues in Tourism, 18(9), 845-858. ‏
Poria, Y., & Timothy, D. J. (2014). Where are the children in tourism research? Annals of Tourism Research, 47, 93-95. ‏
Preusch, P. L. (2009). A case study of Urban student and teacher Experiences surrounding an outdoor environmental Science Field Trip (Doctoral dissertation).‏ University of Maryland, College Park.
Quezada, R. L. (2004). Beyond educational tourism: Lessons learned while student teaching abroad. International Education Journal, 5(4), 458-465.‏
UNESCO (2019). Creative Cities Network.  https://en.unesco.org/creative-cities