ارائه مدل مفهومی توسعه گردشگری الکترونیک ایران با استفاده از دیمتل فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدیریت/دانشکده علوم اداری و اقتصادی/ دانشگاه فردوسی مشهد

2 موسسه حکیم نظامی قوچان

10.22034/jtd.2019.176704.1681

چکیده

پژوهش حاضر بر آن است مهم ترین عوامل در توسعه گردشگری الکترونیکی در صنعت گردشگری ایران را شناسایی نماید. بعد از جمع آوری و بررسی کلیه مطالعات پیشین مرتبط به موضوع، عوامل موثر برتوسعه گردشگری الکترونیک استخراج وسپس به وسیله تیم تصمیم خبرگان ارزیابی وتعدیل گردیدند. سپس با استفاده از تکنیک دیمتل فازی، مدل مفهومی پژوهش و همچنین روابط بین آن‌ها شناسایی گردید. در نهایت از بین 24 عامل شناسایی شده 10 عامل به عنوان مهم‌ترین عوامل شناسایی شدند که با محاسبه مقادیر، مهمترین معیارها بدین گونه است: بنرهای تبلیغاتی گردشگری، تورهای مجازی گردشگری، رزرو و فروش الکترونیکی، وب سایت‌های گردشگری، امکان اطلاع رسانی مناسب تر، بانک‎های اطلاعاتی گردشگری. همچنین بر اساس شاخص عوامل: بنرهای تبلیغاتی گردشگری، رزرو و فروش الکترونیکی، امکان اطلاع رسانی مناسب، بانک‌های اطلاعاتی گردشگری، اعتمادالکترونیکی و تحریم و فشارهای اقتصادی به دلیل اینکه در نیمه مثبت نمودار عوامل علی قرار گرفته اند، جزء عواملی هستند که تأثیر بالایی بر سایر عوامل توسعه گردشگری دارند. معیارهای دیگر یعنی تورهای مجازی گردشگری، وب سایت‌های گردشگری، آمادگی الکترونیکی ایرانی‎ها در ارتباط با گسترش گردشگری مجازی و مجلات اینترنتی گردشگری در نیمه منفی نمودار واقع شده اند نشان از تاثیرپذیری بالای این عوامل دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Introducing a Conceptual Model of Electronic Tourism Development in Iran using Fuzzy DEMATEL

نویسندگان [English]

  • amir mohammad fakoor saghih 1
  • narges hajmandi 2
1 management/ faculty of economics and administrative sciences/ ferdowsi university of mashhad
2 hakim nezami ghochan hei
چکیده [English]

The present research seeks to identify the most important factors in the development of e-tourism in Iran’s tourism industry. In the present study, after collecting and reviewing all previous studies related to the subject, the factors influencing the development of electronic tourism were extracted and then assessed by the team of decision makers. Then, using the conceptual structural modeling technique of the fuzzy Dematel, the conceptual model of the research as well as the relationships between them were identified. Finally, out of the 24 identified factors 10 factors were identified as the most important factors. By calculating the values and the most important criteria are: Tourism banners, virtual tours of tourism, electronic booking and sales, tourism websites, more informative information, tourism databases; also based on factor indicators: tourism banners, electronic booking and sales, proper information, Tourism databases, electronic trust, sanctions and economic pressures are among the factors that have a great influence on other factors of tourism development due to the fact that they are in the semi-positive of the causal factors chart. Other criteria, such as virtual tours, tourism websites, e-readiness of Iranians in connection with the development of virtual tourism and Internet magazines in the semi-negative chart show the high impact of these factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • perceived forgiveness climate
  • learning behavior
  • job satisfaction
  • intention to quit
تقوایی، مسعود، فیروزی، محمدعلی و گودرزی، مجید (1392). «برنامه‌ریزی گردشگری شهر شیراز با تأکید بر فنّاوری اطلاعات». فصلنامۀ جغرافیا، دورۀ 11، شمارۀ 37، ص133-156.
تقوی‌فرد، محمد‌تقی و اسدیان اردکانی فائزه (1395). «ارائۀ مدل توسعۀ گردشگری الکترونیکی با رویکرد مدل‌سازی ساختاری ـ تفسیری». فصلنامۀ مطالعات مدیریت گردشگری، دورۀ 11، شمارۀ 33، ص 43-19.
خاکباززاده، محمد‌حسن و حرفتی، زهرا (1392). «نقش فنّاوری اطلاعات در توسعۀ گردشگری خلیج‌فارس». دومین همایش ملی گردشگری و طبیعت‌گردی ایران‌زمین، همدان. https://www.civilica.com/Paper-CTEI02-CTEI02_087.html
دائی کریم‌زاده، سعید، قبادی، سارا و فرودسان، نسیم (1392). «عوامل مؤثر در تقاضای گردشگری بین‌المللی ایران: رهیافت خود توضیح با وقفه‌های گسترده (ARDL)». فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری، دورۀ 8، شمارۀ 23، ص 131-154.
دلاور علی، قادری، اسماعیل و مجدی، نیما (1393). «بررسی جایگاه رسانه‌های اجتماعی در توسعۀ بازاریابی گردشگری الکترونیکی ایران». فصلنامۀ مطالعات مدیریت گردشگری (مطالعات جهانگردی). دورۀ 9، شمارۀ 28، ص 1-16.
دهدشتی شاهرخ، زهره و شکیبا جمال‌آباد، غدیر (1392). «مدل ساختاری جهت شناسایی مؤلفه‏های استراتژیک اثربخش بر نهادینه‌سازی گردشگری الکترونیک». مطالعات مدیریت گردشگری. دورۀ 8، شمارۀ 22، ص 170-197.  
رنجبران، بهرام، خزائی پول، جواد و بالوئی جام خانه، هادی (1391). «تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای گردشگری خارجی استان اصفهان (تحلیل سلسله‌مراتبی فازی». فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، دورۀ 1، شمارۀ 1، ص 13-34.
روحانی، سعید و زارع رواسان، احد (1392). «شناسایی و دسته‌بندی عوامل مؤثر بر ارتقاء گردشگری الکترونیکی در ایران». فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، سال دوم، شمارۀ 5، ص 183-206.
لطفی، حیدر و زینی، یاشار (1394). «بررسی توسعۀ صنعت گردشگری ایران با رویکرد گردشگری الکترونیکی». اولین همایش علمی پژوهشی افق‌های نوین در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، معماری و شهرسازی ایران. https://www.civilica.com/Paper-NICONF01-NICONF01_373.html
عباسی، داوود، حبیبی، انسیه و جعفری، مرضیه (1393). «بررسی نقش بازاریابی الکترونیک E- Marketing در جذب گردشگر و توسعۀ صنعت گردشگری (مطالعۀ موردی: استان همدان)». دومین همایش ملی پژوهش‌های کاربردی در جغرافیا و گردشگری. https://www.civilica.com/ Paper_GEOGRAPHY02-GEOGRAPHY02_155. html.
علی‌پور، وحیده، باشکوه، محمد و شکسته‌بند، میترا (1394). «بررسی عوامل مؤثر بر گسترش و استفاده از خدمات الکترونیک در صنعت گردشگری (موردمطالعه: استان اردبیل)». فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی مدیریت فنّاوری اطلاعات، دورۀ 7، شمارۀ 4، ص 845-864.
عربی، مهدی (1392). «بررسی ساز‌وکارهای توسعۀ گردشگری الکترونیک در ایران». اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط‌زیست پایدار.  https://www.civilica.com/Paper-TGES01-TGES01_425.html
فراهانی، ابوالفضل، اصفهانی، نوشین، زارعی، محسن و خالقی آرانی، حسین (1393). «نقش مقاصد در توسعۀ صنعت گردشگری ورزشی در یک دورۀ پنج‌ساله در امارت ابوظبی». مدیریت ورزشی، دورۀ 6، شمارۀ 2، ص 215-230.
فرهادی قشلاقی، داریوش،یوسفی، مهدی و زنده بودی، الهه (1392). «نقش فنّاوری اطلاعات در توسعۀ صنعت گردشگری». همایش ملی توسعۀ صنعت گردشگری با تأکید بر پارک‌های ملی وتالاب‌ها با محوریت استان گیلان ـ دانشگاه پیام نور گالیکش.
کیانی صبا، مرضیه (1391). «تبیین رابطۀ توسعۀ گردشگری الکترونیک و رشد اقتصادی شهرهای ساحلی شمال ایران». اولین همایش ملی گردشگری و طبیعت‌گردی ایران زمین. همدان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، شرکت هم‌اندیشان محیط‌زیست فردا.
 https://www.civilica.com/Paper-CTEI01- CTEI01_432.html
کاظمی، مصطفی، فیاض، مرجان و میرزاده، ملیحه (1384). «موانع استفاده از فنّاوری اطلاعات در صنعت گردشگری ایران». مجلۀ اقتصاد و تجارت نوین، شمارۀ 2، ص 49-66.
محمدزاده، پرویز، بهبودی، داود، فشاری، مجید و ممی‌‌پور، سیاب (1389). «تخمین تابع تقاضای خارجی کل گردشگری ایران (رهیافت TVP) ». فصلنامۀ پژوهش‌های رشد و توسعۀ اقتصادی، دورۀ 1،شمارۀ 1، ص 107-132.
معمارزاده، غلامرضا، سرافرازی، مهرزاد و فایض، سمانه (1391). «رویکرد فنّاوری اطلاعات (IT ) در توسعۀ گردشگری الکترونیک». اولین همایش ملی جغرافیا و گردشگری در هزارۀ سوم.
موسایی، میثم (1383). «تخمین تابع تقاضای توریسم به ایران». فصلنامۀ پژوهش‌های بازرگانی، دورۀ 8، شمارۀ 32، ص 225-244. https://www.civilica.com/Paper-NGTC01-NGTC01_028.html
یادگاری، مهدی، محمدی، شهریار و یارمحمدی سامانی، پیمان (1394). «الگوی اعتماد در گردشگری الکترونیکی». فصلنامۀ مطالعات مدیریت گردشگری، دورۀ 19، شمارۀ 30، ص 129-148.
Buhalis, D., & Deimezi, O. (2004). “E-tourism developments in Greece: Information communication technologies adoption for the strategic management of the Greek tourism industry”. Tourism and hospitality research, 5(2), 103-130.
Buhalis, D., & Law, R. (2008). “Progress in information technology and tourism management: 20 years on and 10 years after the internet- the state of etourism research”. Tourism Management, 29(4), 609-623.
Dredge, D., & Jamal, T. (2015). “Progress in tourism planning and policy: A post-structural perspective on knowledge production”. Tourism Management, 51, 285-297.
Getz, D., & Page, S. J. (2016). “Progress and prospects for event tourism research”. Tourism Management, 52, 593-631.
Greaves, N., & Skinner, H. (2010). “The importance of destination image analysis to UK rural tourism”. Marketing Intelligence & Planning, 28(4), 486-507.
Horng, J. S., Hsu, H., & Tsai, C. Y. (2018). “An assessment model of corporate social responsibility practice in the tourism industry”. Journal of Sustainable Tourism, 26(7), 1085-1104.
Lee, A. H., Chen, W. C., & Chang, C. J. (2008). “A fuzzy AHP and BSC approach for evaluating performance of IT department in the manufacturing industry in Taiwan”. Expert systems with applications, 34(1), 96-107.
Liberato, P., Liberato, D., Abreu, A., Alén-González, E., & Rocha, Á. (2018, January). “The information technologies in the competitiveness of the tourism sector”. In International Conference on Information Theoretic Security (pp. 86-94). Springer, Cham.
Lin, W. R., Wang, Y. H., & Hung, T. E. (2012). “Selecting mobile banking system service for Consumers by using a combined DEMATEL and ANP approach of accounting”. Finance & Management Strategy, 7(1), 1.
Ludwig, L., & Starr, S. (2005) “Library as place: results of a delphi study”. Journal of the Medical Library Association, 93(3), 315-327.
Neuhofer, B., Buhalis, D., & Ladkin, A. (2014). “A typology of technology‐enhanced tourism experiences”. International Journal of Tourism Research, 16(4), 340-350.
Okoli, C., & Pawlowski, S. D. (2004). “The Delphi method as a research tool: an example, design considerations and applications”. Information & Management, 42(1), 15-29.
Poon, A. (1993). Tourism, technology and competitive strategies. CAB international.
Ramos, C. , & Rodrigues, J. (2017). “Tourism and technology: a religious tourist experience framework”. Rosa dos Ventos-Turismo e Hospitalidade, 9(1), 32-48.
Ryan, C. (1991). Recreational Tourism: A social science perspective. Routledge.
Seyfi, S., & Hall, C. M. (Eds.). (2018). Tourism in Iran: Challenges, development and issues. Routledge.
Sheldon, P. J. (2004). “eTourism: information technology for strategic tourism management”. Annals of Tourism Research, 31(3), 740-741.
Steinbauer, A., & Werthner, H. (2007). “Consumer behaviour in e-tourism”. In Information and communication technologies in tourism, (65-76). Springer, Vienna.
Ukpabi, D. C., & Karjaluoto, H. (2017). “Consumers’ acceptance of information and communications technology in tourism: A review”. Telematics and Informatics, 34(5), 618-644.
UNWTO (2016). UNWTO Tourism Highlights. UNWTO.
WTO (2015). Agenda 21 for the Travel and Tourism Industry. World Tourism Organization.
WTTC (2016). Travel & Tourism Economic Impact 2016 Annual Update Summary. London: World Travel & Tourism Council (Wttc).