توسعه پایدار گردشگری در روستای ابیانه با استفاده از رویکرد پویایی‌ سیستم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 گروه MBA پردیس البرز، دانشگاه تهران، تهران، ایران

10.22034/jtd.2018.81148

چکیده

گردشگری روستایی یکی از بزرگ‌ترین پدیده‌های اقتصادی-اجتماعی-زیست‌محیطی جهانی برای کمک به توسعه نواحی روستایی و رفع مشکلات این نواحی است. در کشور ما نیز با توجه به روند روزافزون تخریب روستاها و کاهش رونق کشاورزی، توسعه گردشگری در روستاها می‌تواند با ایجاد فعالیت‌های مکمل به احیای این نواحی کمک کرده و سبب دست‌یابی به توسعه پایدار در نواحی روستایی شود. روستای ابیانه در استان اصفهان با توجه به جاذبه‌های طبیعی، فرهنگی و مذهبی یک مقصد گردشگری مهم به شمار می‌رود، اما از ظرفیت‌های گردشگری فراوان این روستا به نحو احسن بهره‌برداری نمی‌شود. بنابراین، برنامه‌ریزی با دید بلندمدت و با رویکرد پایدار که اهداف درآمدی، فرهنگی و اجتماعی، و زیست محیطی را به صورت هم‌زمان مد نظر قرار می‌دهد در این منطقه از اهمیت بسزایی در راستای اهداف توسعه پایدار برخوردار است. لذا در این پژوهش با استفاده از رویکرد پویایی‌شناسی سیستم به شبیه‌سازی سیستم گردشگری در این منطقه پرداخته شده و سیاست‌های مناسب جهت توسعه ظرفیت گردشگری منطقه و جمعیت گردشگران با توجه به اهداف درآمدی و زیست‌محیطی شناسایی و شبیه‌سازی شده‌اند. داده‌های مورد نیاز برای ساخت مدل از سه گروه خبرگان صنعت گردشگری، گردشگران و اهالی ابیانه و همچنین اسناد موجود در این زمینه گردآوری شده است. شش سیاست مختلف در زمینه چگونگی تخصیص بودجه به زیرساخت‌ها، خدمات فرهنگی، خدمات درمانی- بهداشتی و صنایع دستی منطقه شناسایی و مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. مقایسه سیاست‌های متفاوت پیشنهادی نشان می‌دهد بهترین سیاست، تخصیص بیشتر بودجه برای زیرساخت‌سازی و علی الخصوص زیرساخت‌های اقامتی-رفاهی و پس از آن زیرساخت‌های ورودی- خروجی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sustainable tourism development in village of Abyaneh using the System Dynamic approach

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Hosseinzadeh 1
  • Susan Molavi Arabshahi 2
1 Department of Industrial Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Department of MBA, Alborz campus, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Rural tourism is one of the largest socio-economic-environmental issues to develop rural areas and address the problems of them. In our country, due to the increasing trend of rural destruction and the decline of agriculture, rural tourism development can contribute to the revival of these areas and will lead to sustainable development in rural areas.
Abyaneh is a village in Isfahan province and given the natural, historical and cultural attractions it is home to, it is counted as an important tourism destination; However due to some shortages, it appears that many tourism potentials of this village are not fully taken advantage of. Therefore, planning in a long-term vision with a sustainable approach considering income, cultural, social, and environmental goals in the same time seems important in this area. This paper is aimed at modelling and simulating the tourism system in village of Abyaneh using System Dynamics approach hoping to develop and investigate policies which best conduce to sustainable development considering economic, ecological, and cultural objectives simultaneously. The data needed are gathered from three groups of tourism industry experts, Abyaneh tourists and residents, as well as documents available in this field. Six different policies are evaluated on how to allocate funds to infrastructures, cultural services, health services, and handicrafts in the region. Results of analyzing different policies show that the best scenario which best fits the objectives of sustainable tourism development, would be spending the high proportion pf the development budget in improving the residential welfare infrastructures and road infrastructures, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural tourism
  • Tourism development
  • sustainable development
  • village of Abyaneh
  • System Dynamics (SD)
آقاجانی، سمیه (1386). «راه‌های تقویت جاذبه‌های گردشگری در شهرهای ایران». شـوراها، شـمارۀ 20، صص 18- 22.
امینی، عباس و زیدی، زهرا (1394). «تأثیرات فرهنگی گردشگری در مناطق روستایی از دید جامعۀ محلی (مطالعۀ موردی: روستای ابیانه)». فصل‌نامۀ تحقیقات جغرافیایی، شمارۀ 117، صص 13-32.
باباپور، رامین (1380) «سازمان‌دهی محیط بستری برای توسعۀ اکوتوریسم». پیام سبز، دورۀ 1، شمارۀ 6، صص 11-13.
پورعلی، زلیخا (1391). «بررسی عوامل مؤثر بر توسعۀ صنعت توریسم و توسعۀ پایدار روستایی در نواحی روستایی». اولین همایش ملی جغرافیا، مخاطرات محیطی و توسعۀ پایدار.
دیبایی، پرویز (1381). شناخت گردشگری. تهران: انتشارات علامه طباطبائی.
رضایی، روح‌الله، و رنجبران، پریسا (1390). بررسی و واکاوی اثرات مثبت توسعۀ گردشگری در مناطق روستایی شهرستان نطنز (مطالعۀ موردی: روستای ابیانه)». اولین همایش بین‌المللی توسعۀ گردشگری و توسعۀ پایدار.
رضایی، روح‌الله، صفا، لیلا، رنجبران، پریسا (1394). «شناخت و واکاوی مشکلات توسعۀ گردشگری در مناطق روستایی استان اصفهان (مطالعۀ موردی: روستای ابیانه). فضای جغرافیایی، دورۀ 15، شمارۀ 49، صص 37- 56.
رضوانی، محمدرضا، اکبریان رونیزی، سعیدرضا، رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا، بدری، سیدعلی (1390). «تحلیل مقایسه‌ای آثار اقتصادی گردشگری خانه‌های دوم با گردشگری روزانه بر نواحی روستایی، با رویکرد توسعۀ پایدار (مطالعۀ موردی: شهرستان شمیرانات، استان تهران)». پژوهش‌های روستایی، دورۀ 2، شمارۀ 4، صص 35- 62.
رضوانی، محمدرضا، فرجی سبکبار، حسنعلی، دربان آستانه، علیرضا، و کریمی، سیدهادی (1396). «تحلیل نقش عوامل و شاخص‎های کیفیت محیطی مؤثر در برندسازی مقصدهای گردشگری روستایی (مورد مطالعه: منطقۀ قومی ـ فرهنگی اورامانات- استان‌های کردستان و کرمانشاه». مجلۀ برنامه‌ریزی و توسعۀ گردشگری، شمارۀ 23، صص 105- 136.
صمدی، علی حسین، مصلح شیرازی، علی نقی، روحی، آناهیتا (1391). «طراحی یک مدل دینامیک برای صنعت گردشگری در ایران با استفاده از رویکرد پویایی‌شناسی سیستم برای افق ایران 1404». مدل‌سازی اقتصادی، دورۀ 6، شمارۀ 17، صص 65- 89.
طرح جامع توسعۀ گردشگری استان تهران، 1385.
قربانی‌زاده ابیانه، مهدی (1384). راهنمای مستند ابیانه. تهران: لیلا شبگرد ابیانه.
کارگر, بهمن (1393). «راهبردهای برنامه‌ریزی برای دست‌یابی به توسعۀ پایدار گردشگری با استفاده از تکنیک  SWOT(مطالعۀ موردی: روستای ابیانه)». اطلاعات جغرافیایی سپهر، دورۀ 23، صص 71- 83.
محسنی، رضاعلی (1388). «گردشگری پایدار در ایران: کارکردها، چالش‌ها و راهکارها، فضای جغرافیایی، دورۀ 9، شمارۀ 28، صص 149- 171.
منافیان، هدی، و دانشور عامری، ژیلا (1393). «مطالعۀ کمبودهای خدماتی گردشگری روستای ابیانه از دیدگاه گردشگران». تحقیقات اقتصاد و توسعۀ کشاورزی ایران، دورۀ 45، شمارۀ 2، صص 343- 350.
مهدوی، داوود (1381). «نقش توریسم در توسعۀ نواحی روستایی پیرامون شهرها و ارائۀ مدل استراتژیک (نمونه: دهستان لواسان کوچک)». رسالۀ دکتری، دانشکدۀ جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس.
مهدوی حاجیلویی، مسعود، قدیری معصوم، مجتبی و قهرمانی، نسرین (1387). «تأثیرات گردشگری بر توسعۀ روستایی با نظرسنجی از روستاییان درۀ کن و سولقان». روستا و توسعه، دورۀ 11، شمارۀ 2، صص 39- 60.
نادری مهدیی، کریم، اذانی، مهری، یعقوبی فرانی، احمد و روستایی، مریم (1392). «واکاوی تأثیرات گردشگری در روستای ابیانه با استفاده از تکنیک SWOT». تحقیقات جغرافیایی، دورۀ 28، شمارۀ 4، صص 31- 44.
Butter, R., & Stephan, B. (2004). Tourism and National Park. John Wiley & Sons publication.
Butler, R.W. (2011). Tourism Area Life Cycle. Goodfellow Publishers Ltd.
Byrd, E., Bosley, H. & Dronberger, M. (2009). Comparisons of stakeholder perceptions of tourism impacts in rural eastern North Calorina, Tourism Management, 30 (5): 693- 703.
Liu, A. (2006). Tourism in rural areas: Kedah, Malaysia, Tourism Management, 27(5): 878- 889.
Ran, W. (2012). A System Dynamics Approach to Exploring Sustainable Tourism Development. The 30th International Conference of the System Dynamics Society, Switzerland.
Vojtko, V., Volfova, H. (2015). Regional Sustainable Tourism – A System Dynamics Perspective, in book: Tourism & Hospitality - sustainability and responsibility, Edition: 1st, Chapter: Regional Sustainable Tourism – A System Dynamics Perspective, Publisher: Profess Consulting s.r.o., Editors: Ľudmila Novacká, Gordana Ivankovič.
Zhang, J., Ji, M., Zhang, Y. (2015). Tourism sustainability in Tibet – Forward planning using a systems approach, Ecological Indicators, 56: 218–228.