ارزیابی تناسب اراضی منطقه مرنجاب جهت احداث دهکده گردشگری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران hmousavi15@kashanu.ac.ir

2 کارشناس ارشد بیابان‌زدائی، گروه علوم مهندسی بیابان. دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، ایران/ نویسنده مسئول: mojtaba_sharifian@yahoo.com

3 دانشیار گروه علوم مهندسی بیابان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران aranjbar@kashanu.ac.ir

10.22034/jtd.2020.110402

چکیده

گستردگی اکوسیستم‌های بیابانی در ایران و عدم بارورسازی کامل آنها در بخش‌های مختلف اقتصادی، توجه به راهبردهای مدیریتی منطبق بر توسعه پایدار محیط را الزامی کرده است. در‌این‌خصوص توسعه صنعت اکوتوریسم در مناطق بیابانی می‌تواند به عنوان راهکار مدیریتی مناسب و همسو با محیط‌زیست و همچنین سیاست جایگزین مقابله با تخریب اراضی، ابتقای اکوسیستم و بهره‌گیری بهینه از طبیعت مطرح باشد. از‌این‌رو پژوهش حاضر به ارزیابی سناریوی تناسب اراضی منطقه مرنجاب برای احداث دهکده گردشگری پرداخته است. پارامترهای مدل مکان‌یابی دهکده گردشگری شامل پنج معیار اصلی جاذبه‌های گردشگری، دسترسی و خدمات، سیمای سرزمین، حفاظت از منابع طبیعی و مخاطرات می‌باشد. به‌منظور تعیین امتیاز هریک از معیارها از مدل تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. با اعمال امتیازات حاصل از مدل به لایه‌های رقومی معیارها، نقشه‌های وزن‌دار آنها بدست آمد. نهایتاً تلفیق تمامی لایه‌های وزن‌دار، منجر به تهیه لایه موزون تناسب ارضی گردید که برای تعیین مکانی پهنه‌ها، دامنه امتیازات آن براساس شکست‌های طبیعی به پنج اولویت طبقه‌بندی شد. نتایج نشان داد که معیارهای جاذبه‌های گردشگری و مخاطرات به‌ترتیب با وزن 4064/0 و 0429/0 بالاترین و پایین‌ترین امتیاز را به‌خود اختصاص داده‌اند. همچنین طبق نقشه نهایی تناسب ارضی، 49503 هکتار از سطح منطقه مرنجاب تحت عنوان اولویت نخست جهت تخصیص به دهکده گردشگری بسیارمناسب می‌باشد. این پهنه انطباق مکانی با محدوده اطراف کاروانسرای مرنجاب، نواحی جنوبی دریاچه نمک و قسمت‌های شمالی ریگ بلند دارد که وجود جاذبه‌های گردشگری، دسترسی به راه‌های ارتباطی و مراکز اقامتی و همچنین اهمیت بسیار زیاد آنها در سناریوی مکان‌یابی دهکده گردشگری این همسویگی را توجیح می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Land suitability evaluation of Maranjab area for the construction of tourism village

نویسندگان [English]

  • Seyed Hojjat Mousavi 1
  • Seyed Mojtaba Sharifian-Arani 2
  • Abolfazl Ranjbar-Fordoei 3
1 . Assistant Professor of Geomorphology, Department of Geography and Ecotourism, Faculty of Natural Resources and Geosciences, University of Kashan, Kashan, Iran. hmousavi15@kashanu.ac.ir +983155913225
2 . MSc graduate of desert combating, Department of Desert Sciences Engineering, Faculty of Natural Resources and Geosciences, University of Kashan, Kashan, Iran Corresponding Author: sharifianmojtaba61@gmail.com +989132610702
3 . Associate Professor of Desert Engineering, Department of Desert Sciences Engineering, Faculty of Natural Resources and Geosciences, University of Kashan, Kashan, Iran. aranjbar@kashanu.ac.ir +983155913241
چکیده [English]

Vastness of desert ecosystems in Iran and failure to complete fertilization of them in economic sectors have required attention to management strategies based on sustainable development of environment. The ecotourism development can act as a management strategy in line with the environment and an alternative policy to combat land degradation, ecosystem survival and optimum utilization of nature. Therefore, the aims were to evaluate the land suitability for scenario of tourism village construction in Maranjab. The Parameters of site selection model of tourism village are tourism attractions, access and services, landscape, natural resource protection and risks. Also, AHP model was used to determine wieght of criterion. Then weighted maps was obtained by applying the criteria weights on their digital layers. Finally, the combination of all weighted layers of model led to the preparation of land suitability layer that in order to determine location of zones, its weight ranges were classified into five priorities. Results showed that tourism attractions and risks criterias with weight 0.4064 and 0.0429 have the highest and lowest scores, respectively. Also, according to the land suitability map, the 49503 hectares of study area is very suitable as first priorities for allocation to tourism village construction. This zone has spatial compliance with the surrounding area of Maranjab Caravansary, southern parts of Salt Lake and northern parts of the Aran Erg. Existence of tourist attractions, access to roads and residential centers as well as the importance of them in site selection scenarios of the tourism village are justified this compliance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecotourism
  • Land Suitability
  • Multi-criteria Evaluation
  • Tourism Village
  • Maranjab Area

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار